Ogólne
Pełne hasło
Więcej

DEBILITO

Gramatyka
  • Formydebilito, debillito
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. osłabić, wyczerpać, pozbawić sił
    • 2. okaleczyć, zranić
  • II. transl. transl. uszczuplić
    • 1. + aliquem in iure2honorem alicuius: iudicium

Pełne hasło

DEBILITO s. DEBILLITO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • S.
  • Dc.
  • A.
I. propr. et in imagine
1. osłabić, wyczerpać, pozbawić sił; infirmare, vires minuere, labelfactare.
Syn.
confundere ( *CodEp II p. 141, a. 1422) , diminuere ( AAlex p. 226, a. 1503) , suffocare ( ŁASKI ComPriv fol. 193a ).
Opp.
confortare ( ib. ).
N. glosssam Pol.
RFil XXV p. 155 (a. 1450) : harum ... abusus ... corpus d-at «powantlą»
. Frequentius occurrit pass. słabnąć, być słabym,chorować; infirmari, languescere, aegrotare.
Syn.
affligi ( DŁUG. Hist. I p. 64 ) , languescere ( ib. III p. 158 ), infirmari ( GŁOG. Phys. fol. c 2b) , luxari ( Tom. XVI 1 , p. 317, a. 1534).
N. glossam Pol.
RFil XXII p. 25 (a. 1512) : d-antur «mdleyą».
Ib. XXIII p. 279 (a. 1449) : d-atur aspectus «zemdli scha wzrok».
Part. perf. loco adi. :
osłabiony, słaby; infirmus, languens.
Constr.
a. sq. abl. (saepe). b. sq. ab. c. sq. in c. abl.
ZabDziej III p. 371 (a. 1494) : fuit d-tus in corpore et intoxicatus.
IO. VISL. p. 198, v. 386 : agmina d-ta in viribus.
2. okaleczyć, zranić; mutilare, vulnerare.
N. constr. sq.
in c. abl.
AKapSąd III p. 134 (a. 1509) : in toto eandem d-vit.
II. transl. uszczuplić; minuere
1. aliquem in iure :
ŁASKI ComPriv fol. 174a : excommunicatio neminem d-at in iure terrae seu feudi.
2honorem alicuius:
KsgPrzem II p. 59 (a. 1449) : Iohannes sutor ... est iustificatus iudicialiter per iudicium pro cuttibus subtractis ... et honorem suum non d-uit.
Eodem sensu iudicium i. e. iudicii auctoritatem
JusPol p. 36 (saec. XIV med.med) : plerique... ad causas veniebant pertractandas ... inebriati, propter quod judicium parvipendebatur et d-batur.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)