Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CONFLICTUS

Gramatyka
  • Formyconflictus
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -us
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajmęski
Znaczenia
  • I.
    • 1. propr. propr. zderzenie się, uderzenie o siebie
    • 2. transl. transl. nawał, udręka
  • II.
    • A. propr.
      • 1. bójka, bijatyka
      • 2. bitwa, bój, starcie
      • 3. wojna
    • B. transl. transl. spór przed sądem

Pełne hasło

CONFLICTUS, -us m.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • A.
  • N.
[abl. sg. conflicto:
StPPP VII p. 601 (a. 1424) : fuisti ... in conflicto.
abl. pl. conflictis:
Tom. IV p. 196 (a. 1517) : binis conflictis.]
I.
1. propr. zderzenie się, uderzenie o siebie; collisio.
2. transl. nawał, udręka; vexatio, onus, v. gr. fortunae ( HUSSOW. p. 7, v. 3 ), negotiorum ( Tom. I app. p. 9, a. 1448) , periculorum ( ib. V p. 43, a. 1519).
N.
poenalis cierpienia pokutne; peccatorum poena
DŁUG. OP. p. 85 : scelus impium ... malevolentia inaudita... oculis suis... non sine gravissimo et poenali c-u obversabantur.
II.
A. propr.
1. bójka, bijatyka; rixa, tumultus
StPPP XI p. 174 (a. 1430) : fideiubuerunt ratione c-us alias «wm sclachtunge» (Germ. ).
AKap Sąd III p. 341 (a. 1522) : eosdem rusticos ante eorum domus stans in c-um provocat.
N. glossam Pol.
GLb p. 23 : c-us ... «pobicye».
2. bitwa, bój, starcie; certamen, proelium.
N. glossam Pol.
GLcerv p. 508 : c-us, id est pugna «boy».
Additur
congressivus ( CodEp II p. 46, a. 1411) , proelii ( KodMp IV p. 194, a. 1422).
N.
singularis (particularis) pojedynek, potyczka; certamen singulare ( KADŁUB. p. 23 ; Lites I p. 326, a. 1339) ;.
3. wojna; bellum.
N. constr.
a. sq. gen. , v. gr. Pruthenorum ( AKapSąd II p. 875, a. 1449) , Turcarum ( MPH VI p. 527, saec. XV).
b. sq. adi. Crucifericus ( DŁUG. LibBen I p. 605 ).
N. locut. ad
2-3:
α. conflictum cum aliquo habere ( Lites I p. 185, a. 1399 et saepius, cf. Th. IV 237,35 sqq.); committere ( PommUrk VI p. 274, a. 1325 et saepissime), facere ( CodEp II p. 9, a. 1386 et passim), edere ( Tom. III p. 273, a. 1514).
β. aliquem in conflictu ponere :
Ztschr. II p. 406 (a. 1291) : Qwido ... comitem ... posuit in c-u.
γ. in conflictu durare :
PEREGR. fol. A VIa : ambobus ... in c-u durantibus.
B. transl. spór przed sądem; lis coram iudice acta.
N. glossam Pol.
ArPrawn II p. XIII (a. 1444) : c-us id est contentio, lis, vulgariter «swada» (cf. GLc p. 14).
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)