Ogólne
Pełne hasło
Więcej

COGNOMEN

Gramatyka
  • Formycognomen, connomen
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -inis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajnijaki
Znaczenia
  • I. przydomek lub przezwisko dodawane do właściwego imienia celem bliższego oznaczenia osoby
  • II.
    • A.
      • 1. + Th. vocabuliimię
      • 2. nazwisko
    • B. de rebus: miano, nazwa
  • III. obelżywe przezwisko, wyzwisko

Pełne hasło

COGNOMEN s. CONNOMEN, -inis n.
  • F.
  • Th.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • A.
I. przydomek lub przezwisko dodawane do właściwego imienia celem bliższego oznaczenia osoby; appellatio personarum nominibus propriis distinguendi gratia addi solita
KodWp II p. 1 (a. 1288) : Boncdani filius Petrus c-e Zarbinoviz.
KodMp I p. 367 (a. 1370) : dominus Clemens Roszen et Petrus eodem c-e cognominatus.
ArPrawn VIII p. 82 (a. 1399) : Iaszconem de Szarnouice c-e Mleczconem.
StPPP XI p. 76 (a. 1489) : viceadvocato nomine Nicolao c-e Nyewola.
Ita passim.
N.
patronymicum :
DŁUG. Op. p. 464 : episcopus de domo et familia Szulimitarum ... patronymicum c-n Romka ex patre sortitus.
N. glossam Pol.
Biecz p. 112 (a. 1574) : magistris ... artium ... c-a «przemiankij» dicta imponere.
N.
imię własne jako przezwisko; alterum nomen proprium cognominandi gratia additum
KodKKr I p. 39 (a. 1250) : Ianiconem c-e Barthconem.
KodMp IV p. 29 (a. 1389) : Hanka alio c-e Pechna.
StPPP VIII p. 912 (a. 1400) : Iustine c-e Katerine.
II.
A. de hominibus
1. imię; i. q. nomen
*Lites II p. 369 (a. 1343) : Rudolphi de Hwuenkarchen et Rudolphi patrui ... eiusdem c-is.
AKapSąd II p. 702 (a. 1501) : ancillam ... Hannusek c-e vocando.
Cf. Th. III 1493,12 sqq. Additur vocabuli :
KodUJ III p. 17 (a. 1472) : duos doctores seniores quibuscumque nominibus sive vocabulorum c-bus fuerint vocati.
2. nazwisko; nomen gentile
IO. VISL. p. 184, v. 8 : avus claro c-e magnus ... Iagello.
Praec. in iunctura
nomen et cognomen:
StPPP IX p. 177 (a. 1502) : nominibus suis et c-bus inferius scriptis.
AKapSąd III p. 140 (a. 1509) : nomina et c-a testium.
Ita passim saec. XVI.
B. de rebus: miano, nazwa; nomen, appellatio.
Syn.
nomen ( PP II p. 119, a. 1450 ; KodMaz(L) p. 318, a. 1499), ;vocabulum ( KodPol I p. 342, a. 1480) .
N. simili sensu pl.
PAUL. CR. p. 47, v. 171 : cui (sc. villae Piotrowin ) dedit ... c-a Petrus.
III. obelżywe przezwisko, wyzwisko; appellatio contumeliosa
StPPP VIII p. 201 (a. 1386) : terminum ... pro c-e.
KsgMaz I p. 8 (a. 1401) : Nemerza ... fecit c-n Stanislao: «tu es mistrzek», tandem Stanislaus ... egit contra Nemerzam.
Additur
detractorium ( ARect I p. 501, a. 1513) .
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)