Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CIRCUMFERENTIA

Gramatyka
  • Formycircumferentia, circumferencia, , circumferrentia
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ae
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. propr.
    • A.
      • 1. obwód
        • a. + civitatis fortyfikacje miejskie
        • b. iur. iur. granica wytyczona urzędowo wokoło jakiegoś terenu
      • 2. części obwodowe, brzeg, kraj czegoś
      • 3. krąg otaczających, przedmiotów
        • a. obszar przyległy
        • b. oszalowanie, obicie
        • c. szlak, obrębek sukni
    • B. + agrorum obszar, teren
  • II. transl.
    • 1. zakres
    • 2. okoliczność

Pełne hasło

CIRCUMFERENTIA s. CIRCUMFERENCIA s. CIRCUMFERRENTIA, -ae f.
  • F.
  • Th.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • N.
pl. et sg. promiscue usurpantur.
I. propr.
A.
1. obwód; linea circumcurrens, circuitus.
Syn.
ambitus extremus cuiusque rei ( GLcerv p. 498 ; CorpJP II I p. 140, a. 1511). ;
N. glossas Pol.
PP V p. 85 (a. 1427) : in c-a wlgariter «w obuandze».
GLcerv p. 498 : c-a ... «okrąg, obod».
Praec.
a. civitatis fortyfikacje miejskie; munitiones
SSrSil XI p. 3 (a. 1486) : consules ... inchoationem fecerunt in c-a civitatis, que vulgariter nominatur «der Parchen» (Germ. ).
b. iur. granica wytyczona urzędowo wokoło jakiegoś terenu; certus limes, quo aliqua loca publice deffinita sunt
KodWp II p. 254 (a. 1307) : villas nostras ... prout in ipsarum metis et c-iis distinguntur.
*KodPol II p. 687 (a. 1342) : omnes hereditates intra prescriptas gades et c-as constitutas.
2. części obwodowe, brzeg, kraj czegoś; margo, ambitus
Lites II p. 124 (a. 1337) : in c-a sigilli legebantur hee littere ([ita saepissime). ]
StPPP VII p. 508 (a. 1477) : disposuitque membranam ... c-as abradendo et abscidendo.
3. krąg otaczających, przedmiotów; rerum circumiacentium corona
StPPP III p. 53 (a. fere 1350): tribunalia ... iudicum intelligi volumus mensas ... cum c-a scamnorum
(cf. Th. III 1140,20).
Praec.
a. obszar przyległy; loca circumiacentia, vicinia
StPPP III p. 13 (a. 1532) : curiam ... regiam ... volumus intelligi civitatem ... et locum cum c-iis suis.
b. oszalowanie, obicie; antepagmentum, v. gr. ad fenestras ( Ztschr. II p. 232, a. 1490) , ad fontem ( ib. p. 299, a. 1500 ; cf. RachWaw p. 314, a. 1543) , vehiculi ( RachJag p. 230, a. 1393).
c. szlak, obrębek sukni; limbus vestis, clavus
DŁUG. Hist. V p. 406 : cappam choralem ... c-iis intextis ... adornatam.
B. agrorum obszar, teren; i. q. pars, spatium, fines
AGZ XI p. 161 (a. 1439) : recessit c-as agrorum alias «obschary».
II. transl.
1. zakres; ambitus
Kod Krak p. 442 (a. 1457) : artificium ... laborare in c-a iuris et dominij istius ciuitatis.
2. okoliczność; condiciones, tempora
VL p. 237 (a. 1479) : tempus ... juxta causae et c-arum qualitatem limitandum.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)