Ogólne
Pełne hasło
Więcej

DOTALICIUM

Gramatyka
  • Formydotalicium, dotalitium, dothalicium
  • Etymologia Th. -us adi. , Dc. B. L. A. H. Ha. N.
  • Odmiana -ii
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajnijaki
Znaczenia
  • I. summa pecuniae, quae uxori a marito pro dote legatur atque in mariti bonis collocatur
    • 1. + litterae (-a) dotalicii quibus uxori eiusmodi pecunia legatur
    • 2. bona, in quibus eiusmodi summa pecuniae collocabatur
  • II. dos
  • III. + DOS I C) donatio eclesiae oblata

Pełne hasło

DOTALICIUM s. DOTALITIUM s. DOTHALICIUM, -ii n. (
  • Th. -us adi. ), Dc. B. L. A. H. Ha. N.
[dotalicia, -ae f.
KodWp III p. 231 (a. 1363) : iure dotalicie.
KsgPrzem I p. 24 (a. 1407) : pro dothalicia uxoris sue.
generis m.
AGZ XII p. 110 (a. 1443) : quem dotalicium habuit super parte ville.]
I. wiano, oprawa, suma pieniężna, zabezpieczana żonie przez męża na jego dobrach jako odwzajemnienie za posag; summa pecuniae, quae uxori a marito pro dote legatur atque in mariti bonis collocatur (ad rem cf. Dąbkowski, Prawo prywatne I p. 406, 412; Bardach, Historia państwa i prawa I p. 493—494)
KsgŁawKr p. 10 (a. 1366) : relicta Pauli Winrici ... Peszconem Winrici levirum suum pronunciavit racione d-ii ... liberum.
StPPP VIII p. 8 (a. 1376) : Swetoslaus ... suam partem hereditatis uxori sue resignauit... pro d-o.
Ita vulgo. Glossae Pol.
StPPP VIII p. 35 (a. 1381) : dotem et d-um ... quod wlgariter dicitur «possag» et «uiano» ([ita passim)].
ArSang]II p. 162 (a. 1441) : iure dotis et d-ii alias «opprawy» (ita saepius ).
AGZ XII p. 285 (a. 1463) : d-um inscribere alias «vyanowacz» ... uxori ... super dictis villis.
Ib. XVIII p. 106 (a. 1471) : pro quindecim marcis d-ii alias «woyenne».
Ib. XIX p. 189 (a. 1482) : d-um alias «przywyanek» (ita saepius ).
Syn. et iuxta posita
crinale ( KsgGrWp II p. 210, a. 1393) donatio nuptialis ( CodVit p. 619, a. 1424) , recompensa dotis ( PrPol p. 71, a. 1402) , victalicium ( Dogiel I p. 415, a. 1475) .
N. constr. sq.
super c. acc. vel abl.
PP V p. 75 (a. 1427) : uxor sua d-um super dictam porcionem non habet (ita ib. [saepius)].
Item supra 38
1. litterae (-a) dotalicii tzw.list wienny; quibus uxori eiusmodi pecunia legatur
PrPol p. 85 (a. 1391) : literas d-ii super terciam partem hereditatis.
StPPP VIII p. 731 (a. 1399) : pro littera d-ii.
Glossa Pol.
KsgCzer p. 221 (a. 1420) : pro uxore sua fideiussit literam d-ii, alias «wanny».
Ita passim.
Item
dotalicionim ( ArHist VIII p. 363, a. 1501).
2. inde i. fere q. dobra należące do wiana; bona, in quibus eiusmodi summa pecuniae collocabatur
ZabDziejIII p. 530 (a. 1498) : Mylochna ... residet in d-o suo.
II. posag; dos
KodMp II p. 107 (a. 1257) : Cunegundispecunias sui d-ii ... in pensionem stipendiorum ...exhibuit expendendas.
KodPol I p. 189 (a. 1327) : Vincendus ... partem hereditatis ... genero suo ... nomine dotis seu d-ii ... dedit.
Ita saepius. Glossae Pol.
OrtWp p. 15 (saec. XV) : marcas, quas dedi meo genero ... mea cum filia pro d-o, alias «za possag» (ita saepius ).
PrPol p. 92 (a. 1400) : racione d-ii, vulgariter «posassne» (ita saepius ).
AGZ XIX p. 305 (a. 1484) : racione d-ii alis «vipravy» vel «poszagv».
III. uposażenie,dotacja kościoła; donatio eclesiae oblata (cf. DOS I C)
DokKKr I p. 6 (a. 1219) : super d-iis ecclesiae de Paczanow mihi oblatum fuisse privilegium.
DokMp I p. 71 (a.1348) : quae omnia dignoscuntur ad ecclesiam ... dotis nomine pertinere ... ac ... eidem ecclesiae ... iure d-ii pertinendas villas ... comprobavit plebanus.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)