- F.
 - Th.
 - S.
 - Dc.
 - Ha.
 - N.
 
               
                  I.  
               
            
                  1. 
                   aliquam aliqua re  
                  wyposażyć kobietę;  
                     mulierem dote donare (saec. XV).
                   Glossa
                   Pol. 
                   
                     
                  
                  
               PP V p. 11 (a. 1423) : pater suus... sibi satisfecit cum effectu ipsam sufficienter d-ndo, wlgariter «posszazancz» de omnibus portionibus suis.Ita saepius. Simili sensu alicui aliquid post filiam dać (zięciowi) posag córki; (genero) filiae dotem tradere
AGZ XII p. 137 (a. 1445) : post ... filiam suam quingentas marcas ... genero suo super villis ... d-vit, alias «poszasil».
                  2. 
                   alicui aliquid  
                   
                  zapisać żonie wiano;  uxori dotalicium legare 
                  
                  
               StPPP VIII p. 419 (a. 1397) : Nicolaus ... uxori... racione dotis et dotalicii CC marcas in hereditate Beganow assignauit seu d-uit.
KsgMaz I p. 74 (a. 1407) : adiudicavimus d-re Przibiwgio uxori sue.
Ib. p. 110 (a. 1411) : racione dotis ... quod ... Iohannes tenetur d-re wlgariter «wenowacz» in et super parte hereditatis... uxori sue.Ita passim.
                        Constr.  
                      
                                                
                  
                     
                     a.  
                     omisso
                      obi.  
                     
                        et saepius. 
                      
                     
                        b.  
                     sq. 
                      in et super   
                     
                        et saepius. 
                      
                      c.  
                     sq. 
                      
                        
                     
                     super  
                     c. 
                      abl. 
                      
                     
                                            AGZ XII p. 259 (a. 1458) : Georgius... uxori sue centum marcas super medietate villarum ... d-vit.Ita saepius.
Item c.  acc. personae et abl.  rei 
                                                
               
                      ( 
                        
                           APozn I 
                           p. 95, a. 1443 
                          
                        : 
                        uxoris sue dotalicio ... quo ipsam d-vit), 
                     
                     acc. 
                      personae et
                     
                                            de (
AKapSąd III p. 67, a. 1497 : ut eam uxorem de opibus suis d-et ad tantum, quantum et magis d-ta fuisset de paternis ... bonis).
                  3.  
                  
                     part. 
                      perf.  
                     wienny, dany tytułem wiana;  dotalicii nomine datus
                  
            AGZ XII p. 306 (a. 1465) : Michael ... debet in istis bonis d-tis dominare ... et post decessum vite ... Michaelis ... bona ad Beatam convertentur in mille marcis d-tis.
               II.  
               
            
                  1. 
                  
               aliquem aliqua re obdarować, uposażyć; dono donare (saec. XV—XVI) . N. constr. sq. ex:
AKapSąd III p. 86 (a. 1502) : interrogatas de ortulanis in Stawiszino, ex quibus agris locati sint et d-ti, respondit: ex agris ... praedialibus.
                        Locut. 
                      
                                                
               
                     
                      bene dotatus  
                     zamożny;  opulentus 
                     
                                            AGZ XIII p. 126 (a. 1442) : in Didaticze, ubi essent quatuor ... marce super hominibus bene d-tis.
                  2. 
                   aliquid aliqua re  
                  uposażyć (zwł. kościół, klasztor itp. stałymi dochodami); donis donare 
                     (praec.  ecclesiam, monasterium sim. reditibus)
                  
                  
            KodWp I p. 23 (a. 1153) : ego Zbilud Polonie civis ... domicilium Deo fieri, d-ri, investiri ... institui.
Ib. p. 34 (a. 1187—1193) : domum sancti Michaelis ... episcopus ... noscitur instaurasse et de quibusdam decimis episcopalibus ... d-asse.Ita vulgo.
                        Iuxta ponitur frequenter 
                         
                      
                                                
                  
                     fundare (e. g.  
                     
                        
                           KodMp I 
                           p. 44, a. 1254),  
                      
                     additur 
                     sufficienter ( 
                        
                           DokMp I p. 365, a. 1410, DŁUG. LibBen I 
                           p. 3
                           ).  
                      
                  
                                            
                        Constr.  indicatur quem 
                                                
               
                     
                      a.  
                     sq. 
                      
                        acc. rei (vulgo).
                      b.  
                     sq. 
                      acc. 
                      personae 
                     
                                            ArHist X p. 313 (a. 1449) : vicarius... de dictis fructibus ... vicarios manuales et ministrum seu rectorem schole salariare et d-re ... debebit.Cf. etiam AKapSąd III p. 137 (a. 1509) . c. sq. ad :
PommUrk II p. 34 (a. 1256) : d-uimus eandem ecclesiam omnibus illis, que ... predecessor noster ... d-erat ad eandem.Indicatur qua re
                        a. 
                        
                            sq. 
                            abl. 
                            
                        
                        
                     CodSil(M) II p. 16 (a. 1206) : monasterium ... prediorum ac reddituum largitione d-vit.Ita passim.
                        b.  
                        
                           sq. 
                            de 
                           supra 20
                           
                            et saepius. 
                        
                     
                     
                        c.  
                        
                           sq. 
                            per: 
                        
                        
                  PommUrk VI p. 155 (a. 1323) : assignantes eidem altari sex mansos ... per quos dictum altare d-erunt.
               III.  
               
         
                  1. 
                   aliquid alicui  
                  dać, darować;  dare, donare 
                  
                  
               DokMp IV p. 98 (a. 1355) : d-amus possessionem ipsarum decimarum eidem ecclesiae.
DŁUG. LibBen II p. 88 : d-vimus ecclesiae aream latam ... dedimus quoque agros.Ita saepius.
                        N.  constr. sq. gerund. 
                                                
                     
                      
                     
                                            
               DokMp IV p. 17 (a. 1528) : d-amus duos mansos ... de novo extirpandos.
                  2.  
                  
                     part. 
                      
                        perf. obdarzony przymiotami ducha;  praeditus bonis natura insitis (saec. XVI).