- B.
- Th.
- Bl.
- S.
- A.
I.
intrans.
1.
spierać się, zwł.
toczyć spór sądowy; certare, litigare, praec. litem agere cum aliquo. Additur contentiose (
ArPrawnI
p. 469, a. 1564)
, iudicialiter (
KodKKr I
p. 270,
a. 1358)
, iure (
StPPP VII
p. 381, a. 1448
;
Tom. I
p. 130, a. 1510).
N. glossam Pol.
RFil XXIII p. 277 (a. 1450) : d-ntium «vadzączich».Occ. sq. acc.
PP II p. 120 (a. 1450) : superuenerunt ad conspectum miaestatis nostre consules ciuitatum ... Cracoviensis... et Kazimiriensis ... et inter se coram nobis ... venditionis salis ... in Kazimiria differencia occasione d-arunt (cf. AGZ IV p. 160).
Constr.
a.
sq.
abl.
(iudicio, armis). b.
sq.
cum. c.
sq.
de. d.
sq.
inter. e.
sq.
pro :
KodMp IV p. 476 (a. 1448) : lites pro decimis ... pro quibus fuerat ... d-tum.f. sq. super :
AKapSąd II p. 915 (a. 1463) : partibus d-ntibus super valore monete.Cf. Th. V 1,1294, 33. g. sq. enunt. interrog.
2.
debatować nad czymś, roztrząsać coś wraz z innymi; disputare, cum aliis
deliberare. Additur
deliberatione :
KADŁUB. p. 165 : proinde primi provincialium et consulares viri secreta secum deliberacione d-ant.
N. constr.
DyplMog p. 1 (a. 1220) : super qua quaestione cum satis fuisset d-tum, comes Budiuoy ... confessus est etc.Cf. Th. V 1, 1295, 5.
3.
walczyć z kimś; pugnare cum aliquo
JANKO p. 658 : turris ... fuit fortificata et in ea ... homines armati repositi fuerunt, qui assidue cum hominibus ducis ... d-bant.
II.
trans.
1.
rozstrzygać coś, rozsądzać, orzec, zadecydować; decernere, iudicare, sententiam dicere.
N. glossam Pol.
GLc p. 13 : d-re «rozgednacz, rozgodzycz».a. sq. abl. (fine debito: KodMp II p. 182, a. 1292) . b. sq. adv. c. sq. de. d. sq. coram.
2. (e
Pol.
roz-jąć)
przenieść, przesunąć; prorogare
AGZ XIV p. 335 (a. 1452) : praepositus ... in praesencia ... officialis terminum d-vit alias «roszyal» a prox(imo) sabbato per tres septim(anas).
Ib. XIII p. 411 (a. 1463) : nobilis Iacobus ... cum procuratorio a suo kmethone Michaele terminum d-tum alias «rozganthego» attemptavit.
Ib. p. 413 (a. 1463) : nobilis Symon ... cum nobili Michaele ... terminum hodiernum d-arunt de libera voluntate a feria secunda ad quatuor septimanas.
Ib. p. 422 (a. 1463) : hoc iuramentum iudex d-vit ad primam feriam secundam post festum Epiphaniarum.
Ib. XVII p. 88 (a. 1473) : terminum ... in diem crastinum partes d-erunt alias «rozgonli».
III.
singularia
1.
różnić się; discrepare
*AAlex p. 85 (a. 1502) : nihil ... recordamur vobis in privato ... dixisse ... quod a publico illo responso... d-ret.
ArHist X p. 252 (a. 1567) : religionem sinceram ac integram in nullo a catholica ecclesia d-ntem.
2.
popaść w niebezpieczeństwo; periclitari
DŁUG. Hist. IV p. 587 : si pergat impetere Bohemicum regnum, caveat, ne de suo d-et.