General
Full Entry
More

DEMISSIO-1

Grammar
  • Formsdemissio, dimissio
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -onis
  • Part of Speechnoun
  • Genderfeminine
Meaning Outline
  • I.
    • 1. actus demittendi, inferiore loco condendi, depositio (mercium) iactus, detrusio
    • 2. + piscinae actus aquam e piscina emittendi
      • a. ius aquam demittendi alicui concessum
      • b. emissarium aquae
    • 3. actus flumine demittendi
  • II. + capitis inclinatio.

Pełne hasło

DEMISSIO s. DIMISSIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • L.
  • A.
I.
1. znoszenie w dół, składanie, składowanie (towarów); actus demittendi, inferiore loco condendi, depositio (mercium)
KsgKaz p. 515 (a. 1400) : ipse tenetur VI gr. ex parte ([i. pro) ]vini d-e (cf. ib. p. 568, a. 1401; KodKrak p. 725, a. 1542).
RachWaw p. 44 (a. 1524) : pro uno cumulo lapidum una cum d-e et expositione ad ripam.
Ib. p. 145(a. 1530) : a d-e 6 vasorum aceti ad celarium.
RachBon p. 64 (a. 1535) : a compositione et iterum a d-e lecti in stuba.
RachWaw p. 244 (a. 1540) : a d-e «rumu» (i. lapidum fractorum ) et argillae de superiori parte supra portam.
Occ. spuszczanie, zrzucanie w dół; iactus, detrusio
AGZ XIII p. 545 (a. 1466) : Raphael arestatus pro destruccione aggeris molendini in d-e roboris pro infrafluitacione salis, ex quo ipsum robur in aggere stipulatum et eversum remansit.
2. piscinae sim.:spuszczanie, odprowadzanie wody ze stawu; actus aquam e piscina emittendi
AGZ XII p. 227 (a. 1453) : Johannes obligatus est Muziloni dare de qualibet d-e piscinarum, dum aliquam demiserit, viginti quinque marcas.
Ib. XVIII p. 22 (a. 1471) : piscinas idem Dobeslaus in d-em demitti non debuit.
Ita vulgo saec. XV. praec. in locut. piscinam ad (in) demissionem demittere (cf. supra 30 ; ; AGZ XV p. 105, a. 1470 et vulgo saec. XV).
Syn.
laxatio ( ZabDziej II p. 98, a. 1483). Meton.
a. prawo spustu wody; ius aquam demittendi alicui concessum
AGZ XIII p. 559 (a. 1466) : arendaverunt bona... cum omnibus proventibus et piscinarum d-bus.
TPaw II p. 65 (a. 1485) : eidem maiestas regia dedit d-em piscine in Michowcze proxime futuram.
Ita saepius saec. XV—XVI.
N. glossam Pol.
AGZ XVIII p. 494 (a. 1486) : quam d-em alias «spwsth» debet habere libere (cf. etiam AKapSąd III p. 319, a. 1525; ArSang V p. 379, a. 1546).
Inde:
ryby znajdujące się w stawie po spuszczeniu wody; pisces, qui aqua demissa in piscina inveniuntur
AGZ XII p. 214 (a. 1452) : Johanni castellano debet eandem piscinam comittere et dare cum prima d-e alias «szpyrwim szpustem».
Ib. p. 326 (a. 1469) : sive vendetur eius piscinae d-o, sive non, quelibet parcium habebit semper directam medietatem.
Ib. p. 335 (a. 1470) : prima d-o piscine in proximo autumpno devolvetur super Herbothowsky... singulis annis quamlibet d-em inter se debent dividere de eadem piscina.
Ita saepius saec. XV.
b. spust, upust; emissarium aquae
StPPP II p. 270 (a. 1422) : molendinator ... infra molendinum ipsius, quod iacet in fluvio Prandnik ... debet facere d-em aque wlgariter «wppustą» inferius... molendini. Cf. ib. infra ante ... d-em aque wlgariter «przed wppustą» debet infigi palus.
AGZ V p. 215 (a. 1469) : dominus archiepiscopus semper libere habebit piscare sub d-e vulgariter «pod vpusthem» sue piscine predicte (cf. ib. XII p. 326).
Ib. XV p. 181 (a. 1475) : d-em alias «vpusth» piscine violenter deiecerunt alias «ssruczyly».
Ita saepius saec. XV.
3. spław; actus flumine demittendi
CorpJP III p. 566 (a. 1520) : quae lites ... occasione liberae navigationis et d-is navium cum frumento ... per fluvium Histulam versus civitatem Gdanensem ... manent indeterminatae (cf. Tom. V p. 133).
Tom. VIII p. 126 (a. 1526) : calamitas... navigationis ac d-is seu defluitationis mercium.
Ita saepius. Cf. DEMITTO I 3.
II. capitis spuszczenie (głowy); inclinatio. Dicitur bassa ( DŁUG. Hist. II p. 90 ) .
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)