General
Full Entry
More

CAPTIO

Grammar
  • Formscaptio, capcio
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -onis
  • Part of Speechnoun
  • Genderfeminine
Meaning Outline
  • I. propr.
    • A.
      • 1. actus capiendi,
      • 2. + urbis, terrae expugnatio, occupatio
    • B.
      • 1. + piscium actus piscandi.
      • 2. venatio
      • 3. + boum vectigal, quod olim vivo bove solvebatur
    • C.
      • 1. actus prehendendi, in captavitatem ducendi.
      • 2. actus in carcerem coniciendi
  • II. transl.
    • 1. dolus, deceptio, fraus (praec. in iure).
    • 2. ambitus

Pełne hasło

CAPTIO s. CAPCIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • N.
I. propr.
A. de rebus
1. wzięcie; actus capiendi, v. gr. pignoris.
2. urbis, terrae sim.: zdobycie, zajęcie; expugnatio, occupatio
MPH VI p. 299 (saec. XIII) : assecurans eos de castri certa c-e.
Lites I p. 160 (a. 1339) : talis c-o violenta et detentio terrae Dobrinensis.
Ib. p. 265 (a. 1339) : in expugnacione et c-e castri Gdansk.
N. constr. sq. gen. subiectivo
MARTIN. OP. Chr. p. 260 : Belisarius ... liberauit Romam a c-e Gothorum.
DŁUG. Hist. I p. 195 : Boleslaus in porta Kijoviensi signum ... suae c-is et victoriae ... reliquit.
B. de animalibus
1. piscium połów ryb; actus piscandi.
Syn.
piscatura ( KodWp III p. 518, a. 1381).
2. polowanie; venatio (v. gr. cervorum).
3. boum rodzaj daniny, tzw. powołowszczyzna; vectigal, quod olim vivo bove solvebatur
AGZ XII p. 298 (a. 1464) : obligatus est dare intromissionem in ... kmethones possessionatos ... cum boum c-bus alias «poulowczysznamy».
Cf. supra I 1138,3 sqq.
C. de hominibus
1. schwytanie, ujęcie, wzięcie do niewoli; actus prehendendi, in captavitatem ducendi.
N. locut.
mala captione capi
*MPVat VIII p. 24 (a. 1389) : ut vitam perdant aut membrum, vel capiantur mala c-e.
Simili sensu
captionem inire :
DŁUG. Hist. IV p. 503 : milites ... c-e inita deduntur captivorum more hostibus.
2. aresztowanie, uwięzienie; actus in carcerem coniciendi
StPPP II p. 512 (a. 1442) : si minaretur alicui, tunc subiaceret tali c-i, de qua hodie dimissus est.
AKapSąd III p. 91 (a. 1502) : in qua c-e et in turri mancipacione in sanitate et oculis lesus sit.
II. transl.
1. podstęp, zdrada, szykana prawna; dolus, deceptio, fraus (praec. in iure).
Additur
rabularis ( CorpJP IV p. 89, a. 1524) , doli ( Somm. I p. 840, a. 1311 ; LiegnUB p. 51, a. 1326) , assentationis ( Tom. VI p. 58, a. 1522) .
N. glossam Pol.
GLcerv p. 485 : c-o id est deceptio «podeście, oszydzenie, omylenie».
N. syn.
PreusUB I p. 59 (a. 1230) : sine omni dolo, fraude, c-e ac captiositate.
2. ubieganie się o coś (zwł. w sposób nielegalny); ambitus
Tom. IV p. 38 (a. 1516) : de his, que in c-e beneficiorum nunc Rome aguntur et de hujus indigne et perniciose rei suggestoribus.
Cf. CAPTATIO.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)