- F.
- Th.
- S.
- Dc.
- BJ.
- A.
               a. 
                effectus  
               pro 
               
               affectus  
               legitur 
               
            CodSil IV p. 5 (a. 1306) : justis subditorum nostrorum effectibus nos convenit annuere (at
APozn I p. 312, a. 1460 : cuius congruis affectibus annuentes).
ArHist V p. 184 (saec. XV) : vxorem suam legittimam ... effectu tractet maritali (at
AKapSąd III p. 67 a. 1497 : affectu maritiali tractare recusat); ita saepius.
               b.  affectus pro effectus
                  cf. 
                s. 
                v. ]
            
            
               I. 
               uczucie, namiętność, gorliwość;  animi habitus vel
                  impetus, perturbatio, studium.
                  
               
               
            
                  1. 
                  
               
                        N.  locut.
                        adverbiales 
                                                
               
                     
                      ex a-u  
                     (saepissime), 
                     
                     cum a-u, pro (mentis) a-u, toto mentis a-u,
                           totis a-bus, studiosis a-bus  
                     gorliwie; 
                        studiose;
                      usurpatur
                     
                        praec. 
                      post verba petendi, requirendi, rogandi, supplicandi, aspirandi sim.
                     
                                            UrkBBr p. 173 (a. 1285) : rogamus itaque sinceritatem vestram et requirimus pro a-u, quatenus etc.
KodWp V p. 94 (a. 1406) : petimus ex a-u, quatenus etc.
                  2. 
                  
            
                        N.  iuncturas  
                                                
                     
                     
                                            
               
                        a. 
                        c. 
                         gen. 
                         explicat,
                         v. 
                         gr. amicitiae ( 
                           
                              Dogiel I 
                              p. 413, a.
                                 1474) 
                         ; amoris ( 
                           
                              CodEp III 
                              
                              p. 540, a.
                                 1435) 
                         ; compassionis ( 
                           
                              Lites II 
                              p. 458, 
                               a. 1411) 
                         ; devotionis ( 
                           
                              *KodKKr I 
                              p. 36, a.
                                 1247
                            
                         ; 
                           
                              
                                 *DyplMog 
                              p. 157, a.
                                 1555) 
                         ; 
                            
                         ; dilectionis ( 
                           
                              KodPol II 
                              
                              p. 110, a.
                                 1285) 
                         ; fidei ( 
                           
                              DŁUG. Hist. IV 
                              p. 392
                              ) 
                         ; fidelitatis (
                           
                           
                              KodWp II 
                              p. 32, a.
                                 1290) 
                         ; petitionis (
                           
                           
                              CIOŁ. Lib. II 
                              p. 159
                              ) 
                         ; postulationis ( 
                           
                              *Dogiel I 
                              
                              p. 598, a.
                                 1390).  
                        
                     
                     
                        b. 
                        c. 
                         adi. 
                         
                        
                     
                           α. 
                            paenitens  
                           i. q. paenitentia 
                           
                        JAC. PAR. II p. 274 : cognitio Dei ... melius acquiritur per penitentem a-um, quam per investigantem intellectum.
                           β. 
                           
                           saporosus  
                           dobry apetyt;  cibi cupiditas 
                           
                        KOMOR. p. 309 : saturati laudaverunt, quod cum tanto saporoso a-u in curiis non comedissent, uti hic.
                           γ. 
                           
                           terrenus  
                           uczucie ziemskie, świeckie;  erga res
                              terrenas
                           
                     DŁUG. O p. 18 : cor suum … ab a-bus relegans terrenis et supernis illud ... coaptans.
                        c. 
                        c. 
                         verbis 
                        
                     
                           α.  a-us cadit in aliquem. 
                        
                           β.  a-um attendere ( 
                              
                                 KodWp II
                                       
                                 
                                 p. 32, a.
                                    1290) 
                            ; dirigere in aliquem ( 
                              
                                 DŁUG.
                                       Hist. IV 
                                 p. 392
                                 )  
                           
                           vel ad amorem alicuius (( 
                              
                                 id. Op. 
                                 
                                 p. 18
                                 ) 
                            ; 
                               
                            ; gerere ad aliquem ( 
                              
                                 *CodVit 
                                 p. 396, 
                                  a. 1417) 
                            ; erga aliquem vel aliquid ( 
                              
                                 Tom. XIV
                                       
                                 
                                 p. 158,
                                    a. 1532
                               
                            ; 
                              
                                  *DyplMog 
                                 p. 157,
                                    a. 1555) 
                            ; habere ((
                              
                              
                                 *KodMaz(K) 
                                 p. 549,
                                    a. 1245) 
                            ; 
                               
                            ; a-u agi de
                           aliqua re ( 
                              
                                 CodEp III 
                                 p. 593,
                                    a. 1492) 
                            ; fervere ((
                              
                              
                                 ib. II 
                                 p. 118,
                                    a. 1420) 
                            ; 
                               
                            ; ab a-bus relegare ( 
                              
                                 DŁUG. Op. 
                                 p. 18
                                 ) 
                            ; temperare ( 
                              
                                 AKap 
                                 p. 142,
                                    a. 1556) 
                            ; animam alicuius
                           in a-um trahere ( 
                              
                                 Tom. XIII
                                       
                                 
                                 p. 153,
                                    a. 1531).  
                           
                        
                        
                           γ. 
                           
                           aliquid alicui in a-um serpit 
                            
                           jest po sercu; 
                              cordi est 
                           
                        PrzMog p. 43 : sic lubrico luxus potius quam continencia, rixoso pro pace iurgium ... magis in a-um serpit.
                           δ.  res in a-um vergit ( 
                              
                                 ib. 
                                 p. 41
                                 ).  
                           
                        
                     
                        d. 
                        c. 
                        
                           subst. 
                         sensu similibus 
                        conamen ( 
                           
                              KodWp II 
                              p. 2, a.
                                 1288) 
                         ; passio ( 
                           
                              DŁUG. Hist. V 
                              p. 49
                              ) 
                         ; studium ( 
                           
                              *CodEp III
                                    
                              
                              p. 425, a.
                                 1495) 
                         . 
                     
                  
               II. 
               przychylność, skłonność, miłość;  propensa voluntas, amor.
               
               
            
                      N.  constr.  
                                            
                  
                  
                                        
            
                     a. 
                     c. 
                      gen. 
                      
                     
                  
                        α.  cordis, mentis. 
                     
                     
                        β.  carnalitatis et favoris (
                           
                           
                              ArPrawn V 
                              p. 533, 
                               saec. XV).  
                        
                     
                     
                        γ.  coniugalis debiti ( 
                           
                              ZabDziej III
                                    
                              
                              p. 248, a.
                                 1493).  
                        
                     
                  
                     b. 
                     c. 
                      adi. 
                      
                     
                  
                        α.  intimus, naturalis,
                           paternus, pius
                           (saepe).
                     
                     
                        β.  bonus ( 
                           
                              CodEp III 
                              
                              p. 477, a.
                                 1550) 
                         ; carus ( 
                           
                              DŁUG. Hist I 
                              p. 386
                              ) 
                         ; cordialis (
                           
                           
                              CodEp III 
                              p. 477, a.
                                 1550) 
                         ; fervidus ( 
                           
                              DŁUG. Hist. I 
                              p. 482
                              ) 
                         ; gratuitus ( 
                           
                              PrzywKr 
                              
                              p. 10, a.
                                 1375) 
                         ; operosus ( 
                           
                              KodMp IV 
                              p. 16, 
                               a. 1387 
                         ; 
                           
                               KodUJ I 
                              p. 192, a.
                                 1439) 
                         ; placidus ( 
                           
                              CodEp III 
                              p. 531, a.
                                 1434) 
                         ; praecipuus (( 
                           
                              *ib. 
                              p. 483, a.
                                 1500) 
                         ; 
                            
                         ; promptus ( 
                           
                              KodWp III 
                              p. 649, 
                               a. 1392) 
                         ; purus ( 
                           
                              CodEp I 1 
                              p. 63, a.
                                 1424) 
                         ; sacratus ( 
                           
                              CALLIM. Hist. 
                              p. 33
                              ) 
                         ; saluber ( 
                           
                              StPPP IX 
                              
                              p. 177, a.
                                 1502) 
                         ; sincerus ( 
                           
                              Lites II 
                              p. 368, a.
                                 1343) 
                         ; turpis ( 
                           
                              RFil XXV 
                              p. 129, a.
                                 1475).  
                        
                        
                  
                              N. 
                            
                                                            
                     
                           
                            a-us carnalis  ( 
                              
                                 AKapSąd II 
                                 p. 939,
                                    a. 1506) 
                            ; maritalis 
                            ( 
                              
                                 ArHist V 
                                 p. 184,
                                 a. fere 1430 
                            ; 
                              
                                  AKapSąd III
                                       
                                 
                                 p. 67, a.
                                    1497) 
                            ;; matrimonialis (matrimonii :
                              
                              
                                  AKap Sąd II 
                                 p. 600,
                                    a. 1471
                               
                            ; 
                              
                                 ArHist V 
                                 p. 151,
                                    a. 1470) 
                            ;
                              uxorialis  (
                              
                              
                                 ArHist V 
                                 p. 184,
                                    saec. XV)  
                           
                           wzajemna miłość małżonków;  coniugum amor mutuus.
                           
                            Cf. 
                            
                            AFFECTIO II 4.
                           
                        
                                                        
                     c. 
                     c. 
                      verbis 
                     
                  
                        α.  a-um sequi. 
                     
                     
                        β.  a-um gerere ad aliquem
                           vel aliquid ( 
                           
                              UrkBBr 
                              
                              p. 273, a.
                                 1291) 
                         ; circa aliquid ( 
                           
                              *KodMp II 
                              p. 120, 
                               a. 1262) 
                         ; habere ad aliquem vel aliquid ( 
                           
                              ArHist
                                    I 
                              p. 158, a.
                                 1475
                            
                         ; 
                           
                               Tom. II 
                              p. 219, a.
                                 1513) 
                         ; a-u aliquem
                        (aliquid) amplecti ( 
                           
                              AKapSąd II
                                    
                              
                              p. 60, a.
                                 1425) 
                         ; complecti (( 
                           
                              ib. 
                              p. 939, a.
                                 1506
                            
                         ; 
                            
                         ; iungi alicui (
                           
                           
                              ArHist V 
                              p. 184,
                                 saec. XV) 
                         ; tractare ( 
                           
                              ArHist V 
                              p. 184,
                                 saec. XV
                            
                         ; 
                           
                               AKapSąd III 
                              p. 67, 
                               a. 1497) 
                         ; pertractare ( 
                           
                              DŁUG. Hist. I 
                              p. 99
                              ) 
                         ; a-u ferri ((
                           
                           
                              ib. 
                              p. 482
                              ) 
                         ; 
                            
                         ; in a-u poni ( 
                           
                              Tom. III 
                              p. 429, 
                               a. 1515) 
                         ; alicuius a-um sibi conciere ( 
                           
                              *MPH II 
                              
                              p. 129, a.
                                 1159).  
                        
                     
                  
                     d. 
                     c. 
                      subst. 
                      sensu similibus 
                     desiderium ( 
                        
                           KodUJ I 
                           p. 192, a.
                              1439) 
                      ; favor ( 
                        
                           PrzywKr 
                           p. 10, a.
                              1375) 
                      . 
                  
               
               III. 
               zamiar, ochota, pragnienie, życzenie;  consilium, voluntas,
                     studium, desiderium.
               
               
            
                      N.
                      constr. 
                                            
                  
                  
                     
                  
                  
                                        
            
                     a. 
                     c. 
                      gen. 
                      
                     
                  
                        α. 
                        gerundii vel gerundivi. 
                     
                     
                        β. 
                        
                        omnis boni 
                         
                        życzenia wszystkiego dobrego;  actus aliquem votis optimis prosequendi 
                        
                  SSrSil VI p. 10 (a. 1421) : servitiis cum a-u omnis boni predirectis.
StPPP II p. 314 (a. 1427) : amicis nostris ... salutem cum a-u omnis boni.
                     b. 
                     c. 
                      verbis 
                     
                  
                        α.  a-um induere. 
                     
                     
                        β. 
                         a-bus annuere  ( 
                           
                              CodSil IV 
                              p. 5, a.
                                 1306
                            
                         ; 
                           
                               APozn I 
                              
                              p. 312, a.
                                 1460
                            
                         : [cf. 
                         supra 
                        333,8; a-us expletur 
                         (
                  CodEp III p. 59, a. 1452 : quo ... vestre paternitatis expleretur a-us).
                     c. 
                     c. 
                      subst. 
                      sensu simili
                        
                        bus intentio (
                        
                        
                           *Lites II 
                           p. 228, a.
                              1410) 
                      ; voluntas ( 
                        
                           KodUJ I 
                           p. 45, a.
                              1402
                         
                      ; 
                        
                            StPPP VII 
                           p. 469, 
                            a. 1468).  
                     
                  
                  
                     d. 
                     opponitur effectus (saepe) 
                     
                  CodEp III p. 32 (a. 1448) : utinam sic effectu ipsum ... eripiendi michi adesset potestas, quemadmodum parato opto a-u.
ArHist X p. 312 (a. 1449) : ut … nostre intentionis a-us perducatur ... ad effectum.
NIC. BŁ. Serm. II p. 137 : fuit in a-u et non in effectu.
                     e. 
                     adv. 
                      ex a-u według życzenia;
                        
                        ex sententia
                     
               Tom. III p. 272 (a. 1514) : velit nobis ptas vra … hac in re ex a-u respondere.
               IV. 
               
                  rhet. 
                   i. q.
                   Gr.  πάθος ustępy mowy,
                     oddziałujące szczególnie na uczucia
                  słuchacza; loci, quibus audientium animi vehementer moventur.