General
Full Entry
More

ADVERSUS-2

Grammar
  • Formsadversus, adversum
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type
Meaning Outline
  • I. propr. transl.
  • I. contra.
    • a.
      • α. + queri, conqueri accusare aliquem,queri de aliquo
      • β. + malignari alicui succensere,irasci
    • b. + a-us aliquem triumphus, victoria i. q. de aliquo
    • c. iur.+ contra (et) a-us
    • d. + in a-us
    • 2.
      • a. contra, praeter (v. g. leges).
      • b. pro, loco alicuius rei (rependendi vel remunerandi gratia)
  • II.
    • 1. coram aliquo.
    • 2. contra aliquam rem.

Pełne hasło

ADVERSUS s. ADVERSUM prp. c. acc.
  • F.
  • Th.
  • S. (s.
  • v.
  • advorsum),
  • Dc.
  • A.
I. de directione, propr. et transl.
I. de personis: przeciw,przeciwko; contra.
N. locut.:
a. a-us aliquem
α. queri, conqueri skarżyć się,narzekać na kogoś; accusare aliquem,queri de aliquo
ŁASKI ComPriv fol. 221b : qui a-us alium conqueritur, quod sibi auferat bona.
Tom. IV p. 58 (a. 1516) : se questum fuisse sepius nobis a-us capitaneum nostrum Samogitiensem, quod ille vel ejus officiales deberent multa gravamina ... hominibus.
β. malignari mieć komuś za złe; alicui succensere,irasci
Tom. XIII p. 89 (a. 1531) : malignati sunt terrarum nunctii a-us sacram mtem regiam … quod terras Prussiae ... non adhibeat ad defensionem istam communem.
b. a-us aliquem triumphus, victoria triumf,zwycięstwo nad kimś; i. q. de aliquo
RHist LXVI p. 16 (saec. XII) : benedixisti Abraham a-us V reges triumphantem.
KomKadł p. 254 : describit triumphos a-us Pomeranos obtentos.
Tom. III p. 213 (a. 1514) : Deo omnipotenti gratias agentes pro ... victoria, quam nobis ... a-us ... hostem tribuere dignatus est.
c. iur. t. t. contra (et) a-us
KodMp III p. 340 (a. 1382) : ego Nicolaus ... propono cum querela contra et a-us Swentoslaum … quod etc.
Lites II p. 194 (a. 1412) : posiciones et articulos infrascriptos do, produco et exhibeo contra et a-us dictos dominos.
StPPP IX p. 15 (a. 1417) : constitutus ... in iudicio contra a-us dominum Petrum.
d. in a-us
WŁODK. p. 162 : quasi in a-us infideles gerentes.
2. de rebus
a. przeciw, wbrew, na coś (odpowiedź, powiedzieć); contra, praeter (v. g. leges).
b. w zamian za; pro, loco alicuius rei (rependendi vel remunerandi gratia)
ZABOR. p. 57 : debet regnum et rex restitui a-us talem praescriptionem aut legitimam alienationem.
AGZ XVIII p. 45 (a. 1472) : Johannes ... a-us hanc dotem ... alias viginti quinque marcas racione certi dotalicii ... fate Elene ... donavit.
N. constr. sq. gen.
ib. XVI p. 433 (a. 1508) : computando a-um dotis sue ... sexaginta et sex flor.
II.
de loco
1. przed kimś,wobec kogoś; coram aliquo.
2. naprzeciwko; contra aliquam rem.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)