- F.
 - Th.
 - S.
 - Dc.
 - B.
 - BJ.
 
               I. 
               czynny,działający;  activus,qui facit
                     aliquid.
               
            
            
               II. 
               rzeczy
                  
                  wisty, faktyczny;  re ipsa existens,verus 
               
            
                  1. 
                  de re:
                  
                  α. 
                   devotio 
                  
               StSyn VI p. 48 (a. fere 1415): ad missarum solemnia et officia se disponant sacerdotes cum aparatu a-is devocionis.β. fiducia
DŁUG. Hist. IV p. 228 : tantam ... a-em Wladislaus ... rex de promissis Sigismundi … fiduciam ... induerat, ut etc.γ. intentio
ConcPol II p. 125 (a. 1528) : presbyteri in ... consecratione habere debent intentionem a-em, aut saltem habitualem, aliter nihil agerent.δ. pecunia pieniądz ważny,będący w obiegu; nummus valens,qui in usu omnium est
AKapSąd III p. 123 (a. 1508) : media sexagena a-is pecunie alias «yszczyna».
                  
                     2. 
                  de homine 
                  
            KOMOR. p. 406 : definitor a-is et lector theologiae generalis.
               III. 
               iur. 
                t.t. in formulis: 
               
            
                  α. 
                   a-is et realis  
                  faktyczny i rzeczywisty; 
                     qui actu et re exsistit 
                  divisio  
                  
               APozn I p. 84 (a. 1441) : fecerunt inter se divisionem a-em et realem;intromissio
AGZ XVIII p. 566 (a. 1503) : ministerialis ... iam sibi dedit intromissionem de iure a-em et realem;possessio (saepissime)
KodUJ I p. 31 (a. 1400) : dans eis possessionem realem et a-em ... bona tenendi, utifruendi, alienandi.
KodPol II p. 430 (a. 1427) : cum ... possessionem realem et a-em ... ville ... episcopo traderet;solutio
KodMp IV p. 422 (a. 1443) : omnium premissorum facta solucione a-i et reali.
                  β. 
                  
                  iniuriae a-es et verbales  
                  krzywdy popełnione przez czyny i słowa; 
                     iniuriae per actus et verba illatae 
                  
            ArHist III p. 209 (a. 1412) : omnes controuersie, maxillaciones et displicende tam uerbales quam a-es sunt hincinde complanate et sopite.
AKapSąd II p. 806 (a. 1519) : estimando iniurias verbales et a-es.
ARect I p. 678 (a. 1525) : occasione iniuriarum a-ium et verbalium et percussionis (cf. ib. paulo infra: occasione infamiarum et iniuriarum a-ium).
               IV. 
               phil. 
               
                  t.t. 
               entitas  
               byt w akcie;  entitas in actu 
               
            LibProm p. 93 (a. 1485) : utrum materia prima sit entitas a-is et potentatiua, simpliciter simplex.
               
                  V. 
               theol. 
                t.t.
                peccatum, culpa  
               grzech osobisty; 
                  peccatum, quod ab homine ipso
                  committitur 
               (opp. 
               
                  
               
               peccatum originale) 
               
         StPPP IV p. 64 (a. 1423) : (in baptismo ) fit remissio omnium pecatorum, non solum originalis pecati, sed eciam omnium a-ium, mortalium et venialium.
NIC. BŁ. Tract. fol. 2b : penitentia (fit ) contra (culpam ) a-em et mortalem.