- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- L.
- A.
- N.
I.
1.
pozbawiać; privare, fraudare; pass. być pozbawionym, tracić; privari, perdere, deficere.
Constr.
a.
sq.
abl.
b.
sq.
ab:
PommUrk IV p. 182 (a. 1305) : abbas et conventus fuerunt a percepcione dictorum reddituum d-ti.
CantMAe I p. 43, v. 8 b (saec. XIV) : mox a carne d-ta verum solem est secuta (cf. Th. V 1, 765,55 ).c. sq. de :
ŁASKI ComPriv fol. 81b : tragarios rebelles ... stigarius debet ... de laboribus d-re.Occ. osłabić, uszczuplić; deminuere, extenuare
Tom. V p. 337 (a. 1521) : copie ille Germanice nude alimentis, d-te continuis incursantium impressionibus, vigilia, insomnitate, fame ... afflicte ac imminute.
Inde
2.
pozbawiać (składać z) urzędu, usuwać ze stanowiska; aliquem a munere amovere, magistratum alicui abrogare
KodMp II p. 64 (a. 1242) : absque uoluntate ... episcopi ... coenobium nichil facere audebit ... nec abbatissam constituere aut d-re.
Ib. I p. 54 (a. 1257) : ut rectores uillarum earumdem per sororem nostram ... Salomeam ... et abbatissam ... constituantur et earum d-antur arbitrio.Ita passim.
Constr.
a.
abs.
et saepius.
b.
sq.
ab :
ArHist XII p 328 (a. 1345) : non per litteram vestra reverencia d-atur ab officio, sed per personalem meam presenciam.Ita passim. c. sq. de :
*LhnUrk I p. 155 (a. 1339) : ipsos de capitaniatu ... d-re, degradare.Ita saepius.
Syn.
alienare (
KodKKr II
p. 408,
a. 1416)
, amovere (
ib.
) degradare (
),
deponere (
KodKKr II
p. 178, a. 1393
et saepius).
Opp.
constituere (
et saepius),
instituere (
KodKKr I
p. 191, a. 1332
et vulgo), statuere (
KodMp III
p. 166, a. 1363
et saepius).
3.
singulare: znosić, usuwać; tollere, abolere (cf.
Th.
V1, 766, 30)
PP II p. 158 (a. 1453) : vnum grossum ... racione thelonei pontalis per nos instituti in recompensam navigij per nos d-ti prefatis ciuibus solvant.
Tom. VII p. 392 (a. 1525) : statutum est, ut omnes fraternitates tollantur et d-antur.
II.
1.
opuszczać, porzucać; deserere, relinquere.
N. locut.
destitutum ire
podupadać, niszczeć;
pessum ire
PrzMog p. 45 : miror ... tam ... famosum per orbem Ordinem tam celeri lugubrique clade d-tum iisse.Huc quoque pertinere videtur
DŁUG. Hist. V p. 631 : apud Ploczensem civitatem Istula ... exigua etiam d-bat navigia (i. e. adeo tenuis fuit, ut navigia desiderent ).
2.
poniechać czegoś, odstąpić od czegoś; rem incohatamintermittere (saec. XV).
3.
oszukać, zawieść; decipere, fallere (saec. XVI).