Ogólne
Pełne hasło
Więcej

DEHONESTATIO

Gramatyka
  • Formydehonestatio, dehonestacio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzaj
Znaczenia
  • pozbawienie czci, pohańbienie, zniewaga, ujma
    • a. uwiedzenie, zgwałcenie (kobiety)
    • b. nagana szlachectwa

Pełne hasło

DEHONESTATIO s. DEHONESTACIO, -onis f.
  • F.
  • Th. (rec.),
  • Bl.
  • S.
  • B.
pozbawienie czci, pohańbienie, zniewaga, ujma; ignominia, dedecus,infamia, opprobrium
KodMp I p. 142 (a. 1293) : predones ... intemptantes ... probrosam personarum d-em.
StZat p. 258 (a. 1378) : in ludibus talibus ... d-o seu clericalis honoris offensio ... scandalumque plurimorum ex hoc oriatur pro ximorum.
TPaw III p. 539 (a. 1398) : terminum super ... procuratorem ... pro d-e, quam sibi intulit.
Ita vulgo saec. XIV—XV (etiam pl. ). Cf. Th. V 1, 390, 81 sqq.
Syn. et iuxta posita
despectus ( AKapSąd III p. 116, a. 1507) , deturpatio ( ib. II p. 94, a. 1434) , gravamen ( ib. III p. 41, a. 1473) , infamia ( ib. II p. 22, a. 1417 et saepius), iniuria ( ib. p. 668, a. 1493 et saepius), insolentia ( AKapSąd II p. 55, a. 1420) , verecundia (i. opprobrium StPPP VIII p. 413, a. 1397) , vilipendium ( AKapSąd III p. 360, a. 1471 ; ib. p. 116, a. 1507) , vituperium ( StPPP VIII p. 471, a. 1398). Frequenter in locut. in dehonestationem alicuius ( PP II p. 199, a. 1454 et saepius saec. XV—XVI); simili sensu pro dehonestatione ( DŁUG. Hist. IV p. 434 ).
Praec.
a. uwiedzenie, zgwałcenie (kobiety); corruptio, stuprum, vis (mulieri) illata
Lites I p. 259 (a. 1339) : stupracionem virginum et mulierum d-em.
TPaw III p. 535 (a. 1398) : Johannes ... euasit Przibkam ... pro d-e siue stupro.
Ita saepius saec. XV. Additur virginitatis ( ZabDziej II p. 350, a. 1486).
Syn.
defloratio ( ArHist V p. 100, a. 1435) , violentia ( StPPP II p. 243, a. 1413).
b. nagana szlachectwa; actus nobilem alicuius originem in dubium vocandi
ArHist III p. 143 (a. 1446) : in facie iudicij ... nobilis Wischek ... coram proposuit causam sue d-is «przigani», expurgare se volens per testes consanguineitatis.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)