- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- Dc.
- A.
I.
intrans.
1.
propr. et in imagine:zboczyć,odchylić (się), oddalić (od czegoś); a via flectere,declinare,decedere.
Constr.
a. abs. b. sq.
ab, v. gr. a moribus, officio, sententia sim. c. sq. ad.
2.
transl. skłaniać się (do czegoś); inclinari,(se) convertere (ad aliquid).
Syn.
inclinari (
JusPol
p. 462, a. 1482).
Constr.
a.
abs.
b.
sq.
abl.
c.
sq.
ad. d.
sq.
in
c.
acc.
PrzMog p. 27 : in mei... dignaris toleranciam d-i.
Concl. p. 128 (a. 1513) : ut ... animus ... d-retur in graciam.Cf. Th. V 1, 358, 38.
3.
occ.
in
locut.
genibus deflexus
klęczący;
genibus nixus, supplex
CodEp I p. 120 (a. 1440) : petierunt humiliter et devote in terram genibus d-xi.
II.
trans.
A. aliquid
1.
propr. zginać,zakrzywiać, pochylać; flectere,curvare, inclinare.
Occ.
a.
poplitem
klękać; genua flectere
PrzMog p. 13 : cum reverencia subiecta poplite d-xo.
b.
equum itineris
zawrócić (konia) na inną drogę; ad aliamviam (equum) flectere
BRUNO Qfr. p. 404 : quia ... via plena erat hostium, a regione Sclavorum ... equum itineris d-xi.
2.
transl.
a.
zwrócić, skłonić ku czemuś; flectere,advertere ad aliquid,
v.
gr. altitudinem mentis in aliquo (
DŁUG. Hist. V
p. 193
)
, animam ad meliora (
GŁOG. Phys. fol. A 3a)
, animum in aliquem (
URSIN.
p. 94
)
, animos aliquo (de misericordia Dei
PP II
p. 17, a. 1438)
, cor ad effectum pacis (
*KodLit
p. 272, a. 1420)
, cogitationem ad aliquid (
Dogiel I
p. 167, a. 1515)
, fidem ad incantationum auguria (
FormJ
p. 39
)
, ingenium ad id ut eqs.
(
CodEp III
p. 48, a. 1450)
, respectum ad aliquem (
*KodUJ II
p. 94, a. 1448)
, studium in religionem (
Tom. III
p. 271, a. 1514).
b.
obrócić na coś, dostosować; convertere, aptare,
v.
gr. aliquid ad usus castos (
PAUL. CR.
p. 105, v. 35
)
, in suum emolumentum (
Tom. III
p. 402, a. 1515).
c.
zmie
nić; mutare (saec. XV—XVI).
Constr. abs. vel
sq. in aliquid.
B.
aliquem
(transl.
)
a.
ad aliquid
nakłaniać do czegoś; adducere, impellere (saec.XV).
b.
ab aliqua re
odwodzić,odwracać,odciągać; avertere (saec. XV—XVI).
Syn.
abducere (
CodEp III
p. 489, a. 1500)
.