- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- B.
- A.
- N.
PommUrk VII p. 28 (a. 1326) : pro culto divo ... aucmentando.]
I.
propr.
1.
uprawa (roli);
agricultura. Additur
humanus (
saec. XV)
. Occurrit
praec.
in
locut.
ad cultum adddere (
TPaw III
p. 407, a. 1397
;
ib. IV
p. 667, a. 1397)
, redigere (
KodWp II
p. 562, a. 1344),
item ad meliorem cultum instituere (
PommUrk VI
p. 321, a. 1208).
II.
transl.
A.
1.
corporis
et abs. : dbałość o wygląd zewnętrzny, pielęgnacja ciała, elegancja; corporis cura, munditia, ornatus. Dicitur naturalis (
RFil XXVIII
p. 311, saec. XIV),
item virilis (
PAUL. CR.
p. 21, v. 191,
syn. modestus
ib. v. 193
).
2.
kultura, ogłada; status cultior, elegantia,
magnificentia.
N. glossam Pol.
RFil X p. 142 (a. 1505) : c-us «okrassa».
Dicitur
animi, sermonis (saec. XV, inde a DŁUG.).
Item
ministrandi mensis (syn. mundities:
Tom. III
p. 316, a. 1515).
B.
1.
sposób życia, kultura, cywilizacja; vitae
(praec. cultioris) ratio ac condicio, elegantia.
Dicitur urbanus mitisque (
DŁUG. Hist. I
p. 221
)
, debitus (
PommUrk II
p. 278, a. 1273).
2.
vestimentorum, vestium
et
abs.
:
ubiór;
vestitus.
Additur
adi.
,
v.
gr. femineus (
ChrMP
p. 488
),
vel gen. (qualitatis),
v.
gr. modestiae (
DŁUG. Op.
p. 19
).
3.
ecclesiae
wyposażenie kościoła; apparatus
KodMp IV p. 272 (a. 1432) : ecclesie Cracouiensis cerimoniarum honor et decor iam in cereis et luminaribus, iam in vino et ornatibus alijsque quam pluribus ad c-um eius necessarijs requisitis ita excreuerunt etc.
C.
1.
szacunek, poważanie, dbałość; religio, honor.
Syn.
aestimatio (
DŁUG. Op.
p. 16
).
N.
testamenti
przestrzeganie, zachowywanie; observatio
LiegnUB p. 68 (a. 1333) : c-um huius testamenti vigorosius roborare.
2.
cześć, uwielbienie; veneratio, honor.
Praec.
Dei, divini numinis
et (saepissime)
divinus
cześć boża, kult religijny.
Item
Christianus (
MARTIN. OP. Chr.
p. 309
)
, catholicae fidei (
*KodKKr I
p. 36, a. 1247
;
*Lites I
p. 421, a. 1310)
, Gloriosae Virginis Mariae (
KodWp I
p. 77, a. 1213).
Opp.
idolatriae (idolorum:
ArPrawn I
p. 21, a. 1400
et saepius
saec.
XV), item spurcissimus (
DŁUG. Hist. V
p. 130
)
.
Intelliguntur
praec.
ritus
eccl.
Syn.
observantiae, ritus, caerimoniae (
DŁUG. Op.
p. 456
).
Hoc sensu saepius
pl.
Somm. I p. 801 (a. 1288) : divini numinis c-bus ampliandis ... invigilat.
AConst p. 184 (a. 1326) : divinis c-bus mancipandi tales esse debeant clerici.Ita saepius saec. XIV—XV.
N. locut.
α. cultum divinum (per)agere (
AGZ II
p. 160, a. 1459
et saepius);
simili sensu absolvere (
ConcPol VI
p. 304,
a. 1593)
, exercere (
KodMp IV
p. 232, a. 1426)
, perhibere (
AGZ III
p. 250, a. 1486)
, pertractare (
ib. V
p. 95, a. 1439),
item Dei cultum agnoscere et tractare (
DŁUG. Hist. IV
p. 159
).
β.
alicui sancto cultum deferre (
DŁUG. Op.
p. 149
)
, exhibere (i
b.
p. 3
), item cultum idolorum imaginibus impendere (
NIC. BŁ. Serm. II
p. 54
)
.