Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CONSUETUDINARIUS

Gramatyka
  • Formyconsuetudinarius
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -a, -um
  • Część mowyprzymiotnik
Znaczenia
  • I. zwyczajem ustalony (uświęcony), zwyczajowy
  • II. nałogowy, zatwardziały
    • 1.
    • 2. abstr.

Pełne hasło

CONSUETUDINARIUS, -a, -um
  • F.
  • Th. (rec.),
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • Ha.
  • N.
I. zwyczajem ustalony (uświęcony), zwyczajowy; usu confirmatus, consuetudine sanctus
KodPol I p. 75 (a. 1254) : ab omnibus ... ducalibus expensis ... exceptis expeditionibus in defensione propriae terrae et aliis indictis et subindictis, c-iis sive emergentibus denunctiamus liberos.
CodSil X p. 233 (a. 1392) : missales annonae ideo sunt c-e, quod solum ad eas hi tenentur, qui ab antiquo eas solvere consueverunt.
CracArt IV p. 106 (a. 1439) : iuxta c-am huius iudicii observantiam.
Praec. de
iure, lege:
CodPom I p. 951 (a. 1252) : fratres ... iura ... positiua sive c-a non infringant (cf. PreusUB I 1, p. 199).
Ztschr. LX p. 163 (a. 1301) : iura condita seu c-a allegare.
Somm. I p. 842 (a. 1339) : renuntiantes ... omni ... suffragio juris canonici vel civilis ac etiam c-ii (cf. *LhnUrk II p. 138, a. 1343).
CodEp III p. 50 (a. 1450) : rex ... in suis iuribus regalibus c-iis conservetur.
Ita saepius.
N. locut.
consuetudinarium est jest rzeczą zwyczajem przyjętą; consuetudine sanctum, sollemne est
CodPom I p. 202 (a. 1206) : c-um est ac providorum hominum ductum industria, ut, quod memorie commendandum videtur, literali tradatur custodie.
DŁUG. Hist. II p. 105 : erat ... Polonicae genti c-um et solenne, ut ... militares faciendo per regnum transitus ... annonam ... agrestibus sibi dari imperarent.
Ib. III p. 471 : erat ... Lithuanis ex patrio ritu c-um et caerimoniale ... diis patriis boves offerre.
II. nałogowy, zatwardziały; qui prava consuetudine ducitur, prava consuetudine admissus
1. de hominibus
JAC. PAR. Serm. fol. 167b : Lazarus ... significat peccatorem, qui c-us est et quasi desperatus (cf. ib. fol. 9b: Lasarus ... significans induratum peccatorem).
2. de abstr.
ib. fol. 9b : mortui et sepulti in c-ys peccatis resurgunt sicut Lasarus.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)