Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CONECTO

Gramatyka
  • Formyconecto, connecto
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ere, -xui, -xum -ctum
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. splatać, wiązać, łączyć
    • 2. sensu latius translato: spoić, umocować
    • 3. pass. przylegać, graniczyć
  • II. transl.
    • 1. łączyć, jednoczyć
      • a. acc.+ N. in
      • b.
    • 2. dodawać, dorzucać
    • 3. kojarzyć, zawierać

Pełne hasło

[CONECTO]
s. CON-NECTO, -ere, -xui, -xum s. -ctum
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • B.
[ 3. pl. ind. perf. act. connexerunt : AAlex p. 325 (a. 1503) : amicitiam ... inter se connexerunt et fecerunt. 3. sg. ind. plpf. act. connexerat cf. infra 32 ]
I. propr.
1. splatać, wiązać, łączyć; colligare, implicare, coniungere.
N. glossam Pol.
RFil XVI p. 346 (a. 1428) : c-xerat «splyotla».
Additur
conexibus ( FormJ p. 101 ) , insimul ( RachWaw p. 118, a. 1529) , hinc inde ( *KodWp I p. 426, a. 1279).
N. in. imagine
iugum et catenam servitutis ( DŁUG. Hist. III p. 109 ).
Constr.
a. abs.
b. sq. dat.
c. sq. gen. GOST. Th. fol. k I Va : aer est inconnexus terre, sed aqila c-it vnum alterius.
N. locut.
α. descriptionis vinculo utrwalić na piśmie; scriptis mandare PommUrk III p. 252 (a. 1295) : homo cuncta ad sui salutem ... spectancia descriptionis vinculo poterit c-re vel solidare.
β. spętać; constringere CodSil(M) I p. 283 (a. 1204) : quicumque ... hoc ... immutare presumpserit, potestate ... apostolorum ... c-xus pene eterne dampnationis deputetur.
2. sensu latius translato: spoić, umocować; coagmentare, configere RachJag p. 63 (a. 1394) : pro clauis... ad c-ndum ... asseres. RachWaw p. 198 (a. 1533) : pro 5 centenariis plumbi ad c-ndam fontanam in horto.
3. pass. przylegać, graniczyć; contiguum esse, adiacere CodEp III p. 137 (a. 1468) : feritas Thartharica ... vicinitate contigua terris ... Russie ac Podolie c-itur. DŁUG. LibBen I p. 310 : domum ... prope ecclesiam muro civili c-xam. Cf. Th. IV /67,43.
II. transl.
1. łączyć, jednoczyć; unire, iungere
a. res
KADŁUB. p. 178 : Gneznensem munitionem ... proprii principatus corpori c-it Casimirus.
Dogiel IV p. 168 (a. 1466) : terras ... omnes Prussiae nobis et regno ... Poloniae perpetuo c-imus, jungimus, unimus et invisceramus.
N. constr. sq. in c. acc.
ArHist VIII p. 372 (a. 1503) : in unam tenutam ... bona illa reponimus, c-imus et inscribimus.
b. personas
ArHist XII 2, p. 267 (a. 1372) : fratres ad unitatem pacis et honestatem religionis ... c-etis.
KodPol I p. 289 (a. 1413) : Osmorog gens ... cum Surguthe familia ... sunt coniuncti, confederati, adunati, complicati, mancipati et c-xi.
N. constr. sq.
in c. abl.
WROCŁ. EpitConcl fol. c Ib : amor in Diuinis [Personisś ... personalis, quo c-untur in amore spirato.
2. dodawać, dorzucać; adiungere, addere, v. gr. auxiliares copias castris ( WAPOW. Chr. p. 144 ) .
Item verbis vel scriptis
.
N. constr. sq. enuntiato obi.
KodWp I p. 339 (a. 1260) : eidem c-imus privilegio, quod etc.
3. kojarzyć, zawierać; inire, v. gr. amicitiam, item iura affinitatis ( DŁUG. Hist. II p. 228 ) .
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)