Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CONCLUSIO

Gramatyka
  • Formyconclusio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. rerum: zamknięcie
    • 2. hominum: oblężenie
  • II. transl.
    • A. koniec czegoś, zakończenie
      • 1.
        • a. zakończenie czegoś, załatwienie, rozstrzygnięcie (zwł. wyrokiem sądowym)
        • b. postanowienie, uchwała, wniosek
          • α.
          • β.
        • c. porozumienie, układ, umowa
        • a.
        • b.
        • c.
        • d.
        • e.
        • f.
      • 2.
        • a. phil. phil. t. t. wniosek
          • α.
          • β.
          • γ.
        • b. sensu latiore: sformułowanie w formie wniosku, teza, twierdzenie
    • B. singulare: zebranie zamykające

Pełne hasło

CONCLUSIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
I. propr.
1. rerum: zamknięcie; actus occludendi.
N. in imagine
KodUJ II p. 197 (a. 1460) : sub poena reclusionis seu c-is ipsius domus [bursae Jerusalem (cf.] KodKrak p. 591).
2. hominum: oblężenie; obsessio.
II. transl.
A. koniec czegoś, zakończenie; finis, exitus.
Syn.
finis ( DŁUG. Hist. V p. 701 ).
Locut.
sub una conclusione
: CorpJP III p. 212 (a. 1512) : metropolitanus ... sub una c-e deinde dat benedictionem solennem.
Praec.
1.
a. zakończenie czegoś, załatwienie, rozstrzygnięcie (zwł. wyrokiem sądowym); actus aliquid perficiendi, decernendi, alicui rei finem statuendi (praec. de sententia iudicis)
KodPol II p. 500 (a. 1445) : ad cause c-em ... sententiam nostram diffinitivam ... tulimus.
CodEp I 2, p. 48 (a. 1448) : pro captanda c-e negotii.
Ib. III p. 59 (a. 1451) : ut secum ad aliquam c-em pecuniarum vestrarum venire potuissem.
Ita saepius.
Syn.
pacatio ( ib. p. 317, a. 1480).
Locut.
in conclusione pendere ( Tom. XIV p. 16, a. 1532) .
b. postanowienie, uchwała, wniosek; sententia, decretum, conclusum, consultum
ArLit I p. 8 (a. 1429) : prepositus ... secundum pluritatem vocum concludat et eandem c-em sub ... consciencia exequi det.
ArPrawn I p. 155 (a. 1444) : c-es conventus generalis Piotrocoviensis.
Ita saepissime.
N. glossam Pol.
AGZ XII p. 251 (a. 1457) : c-e nowa neque vetere alias «wphalo».
Syn.
articulus ( KodPol IV p. 183, a. 1491) , sententia ( DŁUG. Hist. IV p. 516 ).
Locut. praestantiores
α. conclusionem (-es) in aliqua re accipere, captare ( KodUJ II p. 33, a. 1444 ; DŁUG. Hist. IV p. 220 et saepius), decernere, edere ( KodUJ II p. 93, a. 1448 ; DŁUG. Hist. IV p. 642 et saepius).
Item
communi conclusione aliquid decernere ( ib. I p. 414 ) , conclusionem servare, tenere ( CodVit p. 718, a. 1426 ; DŁUG. Hist. IV p. 619 et saepius), denique (con)firmare, stabilire ( id. Op. p. 603, Hist. I p. 315 ).
β. aliquid ad conclusionem ponere ( ib. V p. 84 ).
c. porozumienie, układ, umowa; pactum, compositio, contractus
DŁUG. Hist. I p. 415 : duces ... in ... iustam et uniformem c-em ... convenisse.
AKap Sąd II p. 882 (a. 1487) : c-e facta super dote.
KodMp IV p. 476 (a. 1448) : ordinationem, compositionem et c-em cum eodem ... plebano fecimus ... infrascriptam.
Ita saepius.
N.
warunek; condicio
AGZ XI p 421 (a. 1457) : debeo dare ... equos ... sub c-e tali, quod si etc.
Constr. ad
II A 1 a-c:
a. sq. gen. subi. cf. supra 27 .
DŁUG. Hist. IV p. 619 : ad tenendas c-es suorum ambasiatorum.
Ita saepius.
b. sq. gen. obi.
KodMp IV p. 490 (a. 1449) : pro ... eius pacis uotiua c-e omnes regni ... episcopos ... inducas.
DŁUG. LibBen III p. 303 : fundationis monasterii c-o ... decreta est.
c. sq. ad
id. Hist. IV p. 220 : tractatu ... in plures dies extenso, nulla poterat concors c-o ad pacem captari.
d. sq. in c. abl.
*KodUJ II p. 33 (a. 1444) : ut c-em in eisdem rebus ... accipiant.
e. sq. super, cf. supra 934,40.
ArHist X p. 138 (a. 1523) : innitendo c-i ... super facienda inquisicione ... facte.
f. sq. ut :
DŁUG. Hist. III p. 564 : eam captat c-em, ut ... amborum contendentium de papatu teneretur ... conventus.
Ib. II p. 396 : ea captatur c-o, ut ... dux ... castrum suum ... demoliat.
2.
a. phil. t. t. wniosek; conclusum, consequens.
N.
glossam Pol.
GLb p. 23 : c-o «gystna prawda».
N. locut.
α. conclusionem inferre ( BYSTRZ. Log. fol. d VIa et saepius).
β. conclusionis modus ( WROCŁ. Epit. Concl. fol. r IIIa) , ratio ( GOST. Th. fol. C IIb).
γ. conclusio demonstrata, demonstrabilis ( WROCŁ. Epit. fol. n IVb ; BYSTRZ. Log. fol. a IIa ;et saepius; cf. demonstrationis ib. fol. t VIIIa) , per se ( ib. fol. i Va) , responsalis ( ib. fol. a IIh et saepius), responsiva (ad quaesitum id. ParvLog fol. A Ia et passim), scibilis ( id. Log. fol. b Ib).
b. sensu latiore: sformułowanie w formie wniosku, teza, twierdzenie; sententia, placitum, dogma
WŁODK. Op. p. 410 : pro faciliori extirpatione istius erroris, ego facio quinquaginta duas c-es.
ArLit I p. 84 (a. 1521) : eamque quaestionem committit ad decidendum novo doctori iuniori more academico per notabilia, c-es et corollaria.
Ib. p. 77 (a. 1521) : questionem unam circa materiam cuiuslibet distinctionis disputando et textum totaliter per c-es legendo.
B. singulare: zebranie zamykające; consessus finalis
StCrac p. 98 (a. 1571) : placuit reverendis dominis ... in hodierna generalis capituli c-e congregatis, decretum licentiae ... revocare.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)