Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CONCLAVE

Gramatyka
  • Formyconclave, conclavis
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -is -is
  • Część mowyrzeczownikrzeczownik
  • Rodzajnijaki
Znaczenia
  • I. pokój (zwł. znajdujący się w głębi domu), komnata, komora
    • α.
    • β.
  • II.
    • A. propr.
      • 1. zamknięte pomieszczenie, w którym schodzą się kardynałowie (lub kanonicy kapituły) celem dokonania wyboru papieża (lub biskupa)
      • 2. sala obrad, zjazdów stanów
    • B.
      • 1. posiedzenie w sprawie wyboru papieża
      • 2. tajna narada dostojników państwowych
  • III. zamknięcie, zamknięty schowek

Pełne hasło

CON-CLAVE, -is n. et CONCLAVIS, -is f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • A.
  • N.
[ generis f. AKap Sąd II p. 662 (a. 1491) : in conclavi mea. nom. sg. conclavis cf. infra 50. acc. sg. conclavem cf. infra 528,12, conclavim cf. infra 828,10 et AKap Sąd I p. 265 (a. 1483) : in locum specialem et conclavim secedentes. ArHist X p. 145 (a. 1525) : in conclavim ... ingressus. KOMOR. p. 143 : ad conclavim importaverunt. ]
I. pokój (zwł. znajdujący się w głębi domu), komnata, komora; cubiculum (praec. in interiore domo situm), triclinium.
Explicatur
GLb p. 23 : c-is, c-e: cella, thalamus, camera secreta sub clave alterius clausa, «zamczista komora» vel locus secretus.
GLcerv p. 506 : c-e dicitur locus secretior domus, ad quem per multas claues venitur «komora, komnata, pokoy».
Syn.
stubella ( CracArt V p. 416, a. 1542).
N.
α. matrimoniale (syn. thalamus: ArHist V p. 134, a. 1456).
β. cum latrina ( Visit. p. 702, a. 1543) .
II.
A. propr.
1. zamknięte pomieszczenie, w którym schodzą się kardynałowie (lub kanonicy kapituły) celem dokonania wyboru papieża (lub biskupa); locus ubi cardinales (vel canonici) conveniunt ad summum pontificem (vel episcopum) eligendum
AKapSąd II p. 183 (a. 1453) : prelati et canonicii ecclesie Gneznensis ... ingredientes c-im venerabilem virum ... Luthconem de Brzeze ... elegerunt.
KH XVI p. 450 (a. 1503) : intrauerunt c-em cardinales.
2. sala obrad, zjazdów stanów; locus, ubi ordines ad disputandum de re publica conveniunt
*PommUrk IV p. 208 (a. 1305) : rex Norvegie ... in c-e ... fecerit nos (Norvegiae episcopos ) ad se convocari.
CodEp III p. 404 (a. 1492) : iussi sunt per marescallum regni ... exire c-e omnes notarii, tam Poloni quam Pruteni.
B. meton.
1. posiedzenie w sprawie wyboru papieża; summi pontificis electio
DŁUG. Hist. II p. 421 : de Simbaldo archidiacono Leodiensi absente cardinales agentes c-e conveniunt.
Ib. p. 440 : apud Aretium cardinalibus c-e celebrantibus electus est ... Innocentius.
2. tajna narada dostojników państwowych; procerum concilium secretum
Tom. VII p. 321 (a. 1525) : Gedanensium res in c-e rejecta est atque ita secreto ... cum iis agitur.
III. zamknięcie, zamknięty schowek; clausum
StSyn III p. 10 (a. 1320) : Eucaristiam ... sub c-i ... reservate.
CorpJP III p. 110 (a. 1510) : libros actorum officii sui ... in praetorio Posnanensi in c-i reponant.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)