Ogólne
Pełne hasło
Więcej

COMMOTIO

Gramatyka
  • Formycommotio, commocio, comocio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzaj
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. poruszenie, wprawienie w ruch
      • α. + loci trzęsienie ziemi
      • β. phil.+ appetitus
    • 2. zamieszki, rozruchy, niepokój
  • II. transl.+ animi wzburzenie, gniew, żądza, pragnienie

Pełne hasło

COMMOTIO s. COMMOCIO s. COMOCIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • B.
  • A.
  • N.
I. propr.
1. poruszenie, wprawienie w ruch; actus commovendi.
N.
α. loci trzęsienie ziemi; motus terrae ( NIC. BŁ. Serm. I p. 31, cf. Th. III 1939,56 sqq.).
β. phil. appetitus :
STOB. Aret. fol. c 7b : affectus ... seu passio ... est c-o appetitus ex aprehensione boni vel mali.
2. zamieszki, rozruchy, niepokój; tumultus, seditio, strepitus.
Syn. et iuxta posita
fremitus ( DŁUG. Hist. I p. 483 ) , guerra ( AKap Sąd I p. 72, a. 1448) , molestatio ( Dogiel IV p. 179, a. 1473) , perturbatio ( CodEp III p. 112, a. 1461) , strepitus ( ArHist X p. 360, a. 1533) , sublevatio ( CodEp III p. 579, a. 1451) , turbatio ( ChrMP p. 482 ; DŁUG. Hist. I p. 110 ; AKap p. 68, a. 1542). ;
N.
intestina wojna domowa; bellum civile ( DŁUG. Hist. I p. 103 ).
Constr.
a. sq. gen. explicativo, v. gr. guerrae ( PommUrk VI p. 131, a. 1322 et passim), vel obi. populi ( CodEp III p. 579, a. 1451 ; ArHist X p. 360, a. 1533) , communitatis ( AKap p. 68, a. 1542) , territorii ( KodKKr II p. 163, a. 1391) . b. sq. inter :
DŁUG. Hist. IV p. 554 : variae c-es inter Poloniae ... et Slesiae terras consurrexerunt.
II. transl. animi et abs. : wzburzenie, gniew, żądza, pragnienie; animi motus, concitatio, affectus.
N. glossam Pol.
RFil XXIV p. 66 (saec. XV) : c-o «zamoczene ... wsburzene».
Syn. et iuxta posita
libido ( DŁUG. Op. p. 222 ) , vehementia ( AKap Sąd II p. 944, a. 1512).
N. constr. sq.
adversus :
Tom. VI p. 284 (a. 1523) : c-e domini palatini Moldavie adversus ... consiliarios ... suos.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)