Ogólne
Pełne hasło
Więcej

COMEDO-1

Gramatyka
  • Formycomedo, commedo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -esse (-edere), -edi, -esum (-essum, -estum)
Znaczenia
  • I.
    • A. propr.
      • 1. jeść, spożywać, zjadać
      • 2. + panem być na utrzymaniu
    • B. transl.
      • 1. zasłużyć, zarobić sobie na coś
      • 2. ogarniać, pochłaniać
      • 3. usuwać, gładzić
  • II. jeść wspólnie z innymi

Pełne hasło

COM-EDO s. COMMEDO, -esse (-edere), -edi, -esum (-essum, -estum)
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • BJ.
  • A.
  • H.
[gen. sg. gerundii comedundi:
RFil XXIV p. 67 (a. 1415) : non habet appetitum comedundi.]
I.
A. propr.
1. jeść, spożywać, zjadać; manducare, edere, consumere. Item de bestiis: żreć, pożerać; vorare, devorare.
2. in imagine panem być na utrzymaniu; ali
Lites I p. 231 (a. 1331) : testis ... c-edit ... regis ... Wladislai panem.
TPaw III p. 371 (a. 1532) : Clemens, Iaccobus fratres ... nulla diuisione separati existentes, sed tamen unum panem c-ntes.
StPPP III p. 24 (a. 1359) : qui panem proprium c-unt.
Ita saepius. Item part. praes. loco subst.
AGZ XVII p. 325 (a. 1496) : tamquam meus c-ns panem alias ... «yako moy chleboyeczcza» (cf. Th. [III 1768,68) et]
CHL EBOYECZCZA, COMESOR I, COMESSATOR, COMMENSALIS.
Inde
usuram, expensas sim.
PEREGR. fol. f 6a : mercennarii sunt serui Iudeorum et vsurariorum, raptorum, qui scienter vsuram vel rapinam c-erunt vel c-unt.
ZabDziej II p. 35 (a. 1483) : Dorothea ... contra ... comendarium ... proposuit, quod a duobus annis ... per medium annum et magis ... expensas continuas per se cum equo c-edebat, c-it et percepit.
B. transl.
1. zasłużyć, zarobić sobie na coś; sibi parare, mereri aliquid
KodKrak I p. 533 (a. 1419) : timendum, ne qui mortuorum letentur elemosinis, quos suis orationibus a cruciatibus negligant liberare, eterne damnacionis c-ant sibi mortem (cf. Vlg. 1 Cor. 9,4 ).
2. ogarniać, pochłaniać; consumere, conficere.
N. glossam Pol.
ArLit III p. 108 (a. 1450) : c-edit me «ogarnela mya» zelus.
3. usuwać, gładzić; absumere, tollere (v. gr. peccata).
II. jeść wspólnie z innymi; simul cum aliis edere
GŁOG. Alex. I fol. 100a : c-dere id est simul edere.
ArHist XI p. 127 (a. 1568) : virgines pedisequae, quae c-unt circa suam mtem reginalem.
Constr. ad
I—II:
a. abs.
b. sq. acc.
c. sq. in c. abl.
d. sq. cum aliquo.
e. sq. apud:
RachJag p. 520 (a. 1418) : solus c-bat apud ... vicecancellarium.
f. sq. circa: ArHist XI p. 127 (a. 1568) cf.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)