Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CERTITUDO

Gramatyka
  • Formycertitudo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -inis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I.
    • 1. pewność
    • 2. przekonanie, pewność, wiara
  • II.
    • 1. abstr. abstr. zabezpieczenie, ochrona, pewność
    • 2. concr. concr. zobowiązanie pisemne, skrypt dłużny

Pełne hasło

CERTITUDO, -inis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • A.
  • N.
I.
1. pewność; ratio explorata, veritas, fides.
Syn.
evidentia ( Lites I p. 140, a. 1339 et passim).
Constr.
a. abs.
b. sq. gen. obiectivo
KodMp II p. 59 (a. 1237) : scrupulus ambiguitatis apud ignorantes de c-e rerum retroactarum (cf. PP V p. 118, a. 1428 : c-o rei).
DŁUG. Hist. I p. 102 : tanti prodigii ... c-o.
N.
meton. pewna wiadomość, świadectwo; testimonium certum
KodWp III p. 494 (a. 1380) : omnia in tempore inveterascunt ... nisi literarum c-e ratificata fuerint.
KodLit p. 264 (a. 1420) : de quibus hactenus nulla offertur nobis c-o.
Cf. etiam KodMp IV p. 206 (a. 1423).
2. przekonanie, pewność, wiara; persuasio, fiducia, fides.
Syn.
fiducia ( DŁUG. Hist. IV p. 228 ; id. Op. p. 170 ) ;, determinatio ( GŁOG. Hisp. fol. 19a ).
Opp.
existimatio ( VITELO Opt. p. 446 : visus ... per existimationem non per c-em accipit remotionem arcus.
MPH V i p. 524, saec. XV : de cuius vita nulla penitus fuit existimacio aut c-o).
Constr.
a. abs.
b. sq. de:
DŁUG. Hist. IV p. 228 : de promissis Sigismundi ... regis fiduciam c-emque induerat.
Cf. MPH VI p. 524 Cf. Th. III 891,60 sq.
II.
1. abstr. zabezpieczenie, ochrona, pewność; firmitas, securitas
KodWp I p. 323 (a. 1257) : ob maiorem huius rei c-em curavi presens scriptum sigillo ... communire.
KodMp I p. 48 (a. 1255) : ob c-em gracie ... maiora addimus in fidem firmiorem.
Syn.
firmitas ( CracArt I V p. 88, a. 1433) , securitas ( DŁUG. Hist. IV p. 154 ; AKapSąd III p. 189, a. 1516) ;, tutela ( DŁUG. Hist. IV p. 154 ) .
Praec.
iur. zabezpieczenie prawne, poręka; cautio
PommUrk III p. 232 (a. 1295) : sclaui ... ipsis, a quibus recesserint, c-em fecerint (cf. ib.V p. 118, a. 1313).
ArHist X p. 141 (a. 1524) : pro c-e solutionis ... res deposite extant ad effectum.
2. concr. zobowiązanie pisemne, skrypt dłużny; litterae, quibus quis de aliqua re securus redditur, syngrapha
PommUrk IV p. 209 (a. 1305) : ducentas marcas ... mutuo illi dedit, interposita, que presto est, c-e.
StPPP VI p. 200 (a. 1521) : quaelibet privilegia, quaelibet c-es pergameneae, litterae terrestres etc.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)