Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CAUSALITAS

Gramatyka
  • Formycausalitas
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -atis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • phil.
    • 1. charakter przyczynowy
    • 2. miejsce w hierarchii przyczyn
    • 3. działanie przyczynowe
    • 4. związek przyczynowy

Pełne hasło

CAUSALITAS, -atis f.
  • Th. (rec.),
  • S.
  • B.
  • BJ.
phil. t. t. przyczynowość
1. charakter przyczynowy; causae vis et proprietas
VITELO OpM p. 1 : ratio c-is inest omnibus aliis a causa prima.
STOB. Intr. fol. b 2a : c-em finis precedere c-es aliarum causarum.
N. glossam Pol.
GLb p. 18 : c-s «prziczynnoscz».
Distinguitur
activa et passiva ( PARIS. Quaest. fol. 1 7a).
2. miejsce w hierarchii przyczyn; locus in ordine causarum
AEG. Th. fol. B lb : secundum determinatam c-em esse compositum fluit a simplicibus.
GOST. Th. fol. e lb : ipsa intelligentia habeat c-em super ... substantiam.
3. działanie przyczynowe; causae efficientia
VITELO Opt. p. 461 : haec ... in coloribus iridis aliquam c-em habent.
STOB. Parv. fol. B VIb : creatio excludit omnem aliam c-em cuiuscumque cause.
Constr.
a. sq. gen.
NIC. BŁ. Serm. II p. 293 : patet eius perfectionis excellentia propter merendi c-em, ipsa enim est causa omnium meritorum.
b. sq. in c. acc.
GOST. Th. fol. b 3b : ex qua sortitur vniuersalem quandam c-em in res naturales.
4. związek przyczynowy; causae effectusque connexus
MATTH. p. 119 : non ... omne antecedens est causa sui consequentis ... alias ... omnis bona consequentia aequivaleret verae c-i (ed. causali), quod manifeste est falsum.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)