Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ADINVENTIO

Gramatyka
  • Formyadinventio, adinvencio, adinuentio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I.
    • 1. abs.
      • a. pomysł,wymysł
      • b. podstęp,chytrość
      • c. błąd,herezja
    • 2. + alicuius rei znalezienie,wynalezienie czegoś nowego,szczeg. zmyślenie czegoś nieprawdziwego
      • α.
      • β.
  • II. iur.
    • 1. decyzja w sporze wydana przez rozjemców
    • 2. ustanowienie zasady prawnej przez władzę wyższą

Pełne hasło

ADINVENTIO s. ADINVENCIO s. ADINUENTIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • H.
I.
1. abs.
a. pomysł,wymysł; inventum,consilium, saepe: novae a-es.
b. podstęp,chytrość; dolus,astutia.
c. błąd,herezja; error,haeresis
*KodWp II p. 623 (a. 1349) : in partibus Alamannie ... supersticiosa a-o ... insurrexit ([secta Flagellantium sc.)].
2. alicuius rei znalezienie,wynalezienie czegoś nowego,szczeg. zmyślenie czegoś nieprawdziwego; actus adinveniendi,praec. aliquid falsi excogitandi
DŁUG. Op. p. 47 : conditionem matronalem novae et ... inhumanae poenae a-e deturpans.
NIC. BŁ. Serm. I p. 28 : nonum signum (extremi iudicii sc. ) erit a-o nouitatum.
N. locut.
α.
CodEp I 1 p. 73 (a. 1432) : omnibus a-ibus improperiorum et monitionum ... increpare =improperiis et monitionibus omni modo inventis.
β.
StPPP II p. 913 (a. 1496), cui iuri supremo assessores assignauit ([rex sc.) ]propter maiorem a-em iusticie predicte appellacionis =ut id, quod iustum est, acrius atque subtilius eruatur. .
II. iur. t. t.
1. decyzja w sporze wydana przez rozjemców; sententia in lite ab arbitris lata
AGZ XIII p. 374 (a. 1462) : que pars non locaverit (sc. arbitros amicabiles ), aut locando a-em (ed. ad inventionem) amicorum non tenuerit etc.
StPPP II p. 793 (a.1473) : fratres … recognouerunt, quia taliter pro maternitatibus ipsorum ex amicabili a-e adinuenerunt.
Ib. IX p. 135 (a. 1488) : iuxta a-em et iuxta diuisionemarbitrum et amicorum;
cf. ADINVENIO II 2.
2. ustanowienie zasady prawnej przez władzę wyższą; actio dicendi ius a magistratu superiore (supremo)
Zab Dziej III p. 107 (a. 1491) : compelli eundem ad consumandum reformacionemsue dotis ... iuxta a-em finalem gsi dni.
CorpJP III p. 96 (a. 1509) : committimus (sc. Sigismundus rex ) mandantes, quatinus ... hanc nostram a-em (sc. de solutione memorialium ) nobilitati insinuet et observari eandem ab omnibus faciat.
Cf. ADINVENIO II 3 ADINVENTIONALITER.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)