- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- Dc.
- B.
- L.
- A.
- N.
I.
hominum
1.
przewodnik; dux, qui viam monstrat.
Glossa
Pol.
GLb p. 33 : d-or «vodz».
Additur
a.
gen.
itineris (
MPH IV
p. 217, saec. XII)
. b. ad :
NIC. BŁ. Serm. I p. 23 : coelum dedit stellam regibus in d-em ad praesepium.Occ. de Deo :
ArPrawn V p. 87 (saec. XV) : omnipotens Deus, auctor iusticie, dispositor equitatis, pro sua voluntate d-or.
2.
milit. wódz, ;
dux, imperator.
Glossa
Pol.
StPPP VII p. 355 (a. 1438) : Paulus Oppalacz de Woyslauicze ... d-or alias «hethman».
Constr. sq. gen. subi. Occ.
hetman; summus exercituum dux
CodEp III p. 51 (a. 1450) : in d-em alias «za ethmana».Cf. Słownik Staropolski s. v. hetman.
II.
1.
rerum
woźnica przewoźnik; portitor, vector, v.
gr.
alimentorum (
ŻupKr
p. 614
),
aquae (
Rach Kr
p. 397, a. 1471)
, curruum (
DŁUG. Hist. V
p. 271
)
, lapidum (
KsgRachKr
p. 143, a. 1339
et saepius), salis (
PP II
p. 101, a. 1450).
2.
bestiarum: pasterz, przewodnik; dux, pastor (saec. XV ex. ).
3.
singularia
a.
konwojent dodany dla bezpieczeństwa osobom przejeżdżającym przez obce terytorium;
stipator peregrinis praesidio datus
RachKról p. 63 (a. 1471) : eodem die Jacobo d-i (in ed. sq. de, quod in ms. deletum est) eorundem (i. hominum qui ex Hungaria venerunt ) dedi quinque florenos (cf.] ib. infra item iterum conductori ipsorum dedi octo ulnas panni).Cf. CONDUCTOR I B 2.
b.
laborum
prowadzący roboty; operum curator
KodWp V p. 540 (a. 1434) : altarista ... d-or et director laborum beatissime Trinitatis in ciuitate Gneznensi ecclesiarum.
c.
pl.
navium, cymbarum
przewoźnicy; cymbarum magistri, lintrarii
*Dogiel IV p. 22 (a. 1251) : si quis ex d-bus navium ex praedictis aliquem traducere ausu temerario contradixerit, leviori culpae subiaceat.
DANT. in Tom. VII p. 139 (a. 1524) : cymbarum d-bus pro parte mea XXI ducatos dedi.