- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- Dc.
- B.
- BJ.
- A.
- H.
- N.
I.
1.
cielesny, związany z ciałem ludzkim, obdarzony ciałem; qui corporis humani est, ad corpus humanum pertinet, corpore praeditus est, corporis naturam habet.
N.
actus :
BYSTRZ. Top. fol. q IVa : amare est equiuocum ad amare secundum animam et secundum c-em actum.
Opp.
mentalis (
DŁUG. Op.
p. 85
)
, spiritualis (
MATTH. Dial. p. CXVII
et passim).
2.
materialny, fizyczny, złożony z materii, będący rzeczą; concretus, corpore concreto praeditus, qui materia constat, res est.
N. glossam Pol.
RFil XXV p. 152 (saec. XV) : c-ium creaturarum ... «stworzonych» de materia «rzeczy».
Syn.
realis (
WROCŁ. Epit. fol. i IVa)
.
Opp.
incorporalis (
KodWp I
p. 247, a. 1250
et saepius), spiritualis (
ib.
p. 292, a. 1255
et saepius.
N.
de
pecunia :
PommUrk III p. 347, a. 1298 : ne dando pecuniam c-em pro spiritualibus ... labem prauitatis symoniace incurratis).
N.
subst.
corporalia,,
-ium
n.
rzeczy materialne;
res concretae
NIC. BŁ. Serm. I p. 62 : sunt motores orbium angeli, a quibus causatur et generatur quicquid inter c-ia procedit ad esse.
Ib. III p. 74 : sol habet in se puritatem ... tantam, vt inter omnia c-ia nil possit purius inueniri.Plerumque occurrit apud philosophos.
N. definitionem
GŁOG. Porph. fol. dd IIa : c-e est de genere quantitatis et sic vniuersalia, que sunt species rerum materialium, sunt corporea ... sed non sunt c-es.
II.
1.
własny; proprius
PommUrk II p. 297 (a. 1274) : quam terminorum distinctionem c-i visu vidimus.
AKapSąd II p. 121 (a. 1440) : Osanna ... iuravit dicere veritatem tacta imagine Crucifixi manibus c-bus.Cf. CORPOREUS II.
Inde sensu latius translato
2.
osobisty; qui alicuius proprius, ipsius est
KodPol I p. 134 (a. 1290) : habentes in ea ecclesia ab antiquo mansionem et gubernationem ac residenciam c-em.
Lites I p. 432 (a. 1326) : erunt obligati ... in presentia c-i prestare auxilium et iuvamen.Plerumque dicitur de praesentia (et residentia), item de existentia ( KodWp III p. 140, a. 1359) , stipulatione manuum ( APozn I p. 439, a. 1470) , visitatione ( DŁUG. Op. p. 108 ).
Praec.
fides, iuramentum
przysięga składana osobiście przy dotknięciu Pisma
św. lub krzyża; ius iurandum, quod ab aliquo praesente praestabatur tactis manu Bibliis vel imagine Christi crucifixi
PommUrk III p. 72 (a. 1289) : sex iam dicti milites fide c-i prestita promiserunt, quod [etc. (ita saepius. N. syn. manualis ib. p. 249, a. 1295 : fidem prestiterunt c-em seu eciam manualem).
KodKKr I p. 148 (a. 1306) : item promittimus c-i prestito iuramento (ita saepissime ).
Eodem sensu
corporale documentum (
StPPP VI
p. 128, a. 1518)
, sacramentum (
AGZ XVI
p. 18,
a. 1464
et saepius).
III.
possessio
posiadanie rzeczywiste, faktyczne;
vera, quae reapse exercetur
KodMp II p. 35 (a. 1227) : prepositum ... in plenam possessionem tam ciuilem quam c-em villarum ... de Crampsco et iurium earundem inducentes.
KodKKr I p. 37 (a. 1247) : in cuius ecclesiae etiam possessione fuerat c-i villa.Ita saepissime.
Syn.
realis (
ArHist V
p. 288, saec. XV
et saepius), actualis (
StPPP VI
p. 200, a. 1521).
Ad rem
cf.
P. Dąbkowski, Prawo prywatne polskie II
p.
130.
IV.
eccl.
t. t.
1.
canonicus
kanonik posiadający prebendę; qui praebendam possidet
StCrac p. 5 (a. 1328) : ad maius altare nostrae ecclesiae ... nullus alius inferior, nisi canonicus c-is nostrae maioris ecclesiae ... audeat celebrare.
KodWp III p. 538 (a. 1383) : proventus ad dictum capitulum pertinentes ... inter ... prelatos et canonicos prebendatos et c-es dividantur.Ita saepius.
N. definitionem
PrPrz p. 71 (a. 1423) : a canonicis c-bus siue qui c-es dicuntur et quorum canonicatus et prebende sunt perpetui et perpetuis beneficiis representantur.Cf.
2.
praebenda
rzeczywista?
vera?
KodWp II p. 262 (a. 1308) : quibusdam asserentibus ... ipsam ad omnes tam c-es quam gratiales prebendas generaliter extendendam ... declaramus dictam constitutionem non ad c-es et perpetuas prebendas, sed ad gratiales ... extendi.
Ib. III p. 30 (a. 1354) : statuimus, ut in ... nostra ecclesia viginti tres prebende c-es tantum fiant.Fortasse huc quoque spectat
SSrSil XII p. 67 (saec. XV) : dissensiones ... vicariorum sanctae Crucis contra ipsorum dominos pro c-bus vicariorum.Cf. CORPUS III D..