Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CONSORS

Gramatyka
  • Formyconsors
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -tis
  • Część mowyrzeczownikrzeczownikrzeczownikprzymiotnik
  • Rodzajmęskiżeński
Znaczenia
  • I.
    • 1. particeps, socius (-a)
    • 2. coniunx
  • II. + concors) concors, congruus, aequalis

Pełne hasło

CON-SORS, -tis adi. et subst. m. et f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • H.
  • Ha.
  • N.
[gen. pl. consortum: KodMp IV p. 224 (a. 1425) : Anne et Elisabeth ... consortum nostrarum. DyplMog p. 143 (a. 1497) : ex querela ... aliorum litis consortum. AKap Sąd III p. 179 (a. 1514) : procurator ... litis consortum. Cf. Th. IV 486, 18.]
I. subst.
1. wspólnik (-czka), współuczestnik (-czka), towarzysz(ka); particeps, socius (-a).
N. de sanctis regni caelestis consortibus
AH V p. 101 (saec. XV) : sancte presul ... et beate caelestis c-s Adalberte.
Constr.
a. abs. b. sq. gen. subi. c. sq. gen. obi. , v. gr.
α. consilii ( KADŁUB. p. 235 ; KodKKr II p. 182, a. 1393) ;, litis ( AKapSąd II p. 3, a. 1404 ; Lites II p. 314, a. 1413 et saepius), item causae ( *KodLit p. 273, a. 1420).
β. regni, imperii sim. ( ChrMP p. 483 ; KomKadł p. 133 ;et saepius), castri ( DŁUG. Hist. V p. 439 ) , molendini ( KsgMaz II p. 72, a. 1424) , portionis bonorum ( DŁUG. Hist. II p. 301 ).
γ. bonorum (spiritualium) et orationum ( KodWp II p. 87, a. 1294 ; ib.III p. 35, a. 1354) , gloriae (aeternae sim. *CodSil(M) II p. 4, a. 1205 et saepius).
δ. patriae (syn. gentilis: ARect II p. 151, a. 1548) . d. sq. in c. abl.
2. jedno z dwojga małżonków, żona, mąż; coniunx
KodPol I p. 65 (a. 1252) : Salomee, quondam regine et c-is ... Hungarorum regis Colomanj.
KodMp I p. 52 (a. 1257) : pro ... incolumitate ... Cunegundis nostre generose c-is ... monasterium ... duximus dotandum.
KsgŁawKr p. 5 (a. 1366) : Elizabeth Johannis ... c-s legitima ... promisit ... centum mrc., ... in quibus c-s eius legitimus ... domino predicto est obligatus, assignare.
Ita saepissime. Cf. Th. IV 487, 18 sqq.
N. locut.
in consortem matrimonialiter aliquem ducere ( KodKKr I p. 157, a. 1320).
II. adi. ( confunditur c. voce concors) zgodny, zgadzający się, jednakowy; concors, congruus, aequalis
MARTIN. OP. Marg. p. 87 : forma absolutionis incendiariorum c-s est cum forma absolutionis excommunicatorum.
Nescio an huc etiam pertineat
AUnii p. 39 (a. 1401) : cum quibus in fide facti unanimes et c-es ad perfectionem catholicorum operum (cf. CodVit p. 74).
Constr.
a. abs. b. sq. dat.
JAC. PAR. Serm. fol. 80b : videmus multos sacerdotes, qui absoluunt populum et tamen non habent Spiritum Sanctum ... quia vita eorum sacerdotum non est c-s Spiritui Sancto.
c. sq. cum cf.
Dogiel IV p. 162 (a. 1463) : cum meis servilibus et incolis praedictarum civitatum c-s et conformis esse debeo.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)