Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CONSPERGO

Gramatyka
  • Formyconspergo, conspargo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ere, -si, -sum
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. una cum aliquo aliquid spargere
    • 2. aspergere, perfundere, offundere aliquid alicui.
    • 3. effundere.
  • II. transl.
    • 1. ornare, decorare.
    • 2. contaminare, inquinare, polluere, v. gr.
    • 3. + conspersus maculis sparsus, variatus

Pełne hasło

CON-SPERGO s. CONSPARGO, -ere, -si, -sum
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • A.
I. propr.
1. kropić razem z kimś drugim; una cum aliquo aliquid spargere
GŁOG. Alex. I fol. 101a : c-re id est simul spergere.
2. zraszać, skrapiać, posypywać, obsypywać; aspergere, perfundere, offundere aliquid alicui.
Additur abl. , v. gr.
oleo, pulvere, sale, sanguine, item aqua benedicta ( DŁUG. Hist. III p. 467 ) , cruore ( ib. IV p. 387 ), humulo ( RachDw I p. 186, a. 1545) , imbre caelesti ( VKyng p. 686 ) , oxygonis ( KomKadł p. 66 ) , pluvia ( Tom. IV p. 327, a. 1518) , pulveris squalore ( NIC. BŁ. Serm. I p. 56 ) , semine (agrum: KodUJ I p. 112, a. 1416) , stramine ( Visit. p. 479, a. 1534).
N.
farinam rozczyniać ciasto na chleb; farinam subigere, massam farinae ad panem coquendum aqua miscere
JAC. PAR. Serm. fol. 20b : pistor ... farinam c-erat atque fermentauerat.
3. rozlać; effundere.
II. transl.
1. ozdabiać, przystrajać; ornare, decorare.
2. splamić, skazić; contaminare, inquinare, polluere, v. gr. macula, item nota indelebili (alicuius gloriam excellentem: Inst. p. 121 ) , suspicionis labe (haeresim: ArHist V p. 281, a. 1392 —1412).
3. singulare: part. perf. conspersus maculis pokryty plamami, plamisty; sparsus, variatus
MatPis II p. 11 (a. 1557) : aspis sive serpens viridis maculis coelestini coloris c-sus.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)