Ogólne
Pełne hasło
Więcej

COLLISIO

Gramatyka
  • Formycollisio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. actus collidendi, concussio.
    • 2. percussio, laesio.
  • II. transl.
    • 1.
      • a. altercatio, discordia, lis
      • b. + armorum, belli certamen, conflictus
    • 2. damnum

Pełne hasło

COLLISIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • N.
I. propr.
1. zderzenie, uderzenie o coś, starcie; actus collidendi, concussio.
N.
armorum, dentium szczęk broni, zgrzytanie zębami; i. q. stridor
NIC. BŁ. Serm. I p. 236 : dentium c-e saeuitiam cordis sui exprimebant.
DŁUG. Op. p. 207 : cohors ... hominum armatorum ... fremitum ingentem et c-em armorum ... praetendens.
2. wstrząs, potłuczenie, obrażenie (ciała); percussio, laesio.
Constr.
a. abs. b. sq. gen. , v. gr. corporis, pedis.
c. sq. in c. abl.
DŁUG. Op. p. 263 : c-is in membris ... teneris pertulisset discrimen.
II. transl.
1.
a. niezgoda, spór, kłótnia; altercatio, discordia, lis
DŁUG. Hist. I p. 6 : fratres futurarum c-um discrimen ... vitaturi ... novas sedes quaerendas ... decreverunt.
Ib. p. 492 : mater super filiorum suorum ... c-e mutua afflicta.
Cf. etiam ib. p. 532 et Th. III 1633,69 sqq.
N.
współzawodnictwo; aemulatio, certatio
Ib. p. 260 : multifaria tunc erat Sedem Romanam ambientium ... c-o.
b. armorum, belli et abs. : starcie zbrojne, walka, wojna; certamen, conflictus
ChrPP p. 484 : princeps deicitur c-e bellorum.
DŁUG. Hist. I p. 338 : ad quam angustam sedem ex c-e civili redacti sumus.
2. szkoda, krzywda; damnum
SSrSil VIII p. 18 (a. 1459) : Bohemia ... heresibus ... ingurgitata ... prope positis regionibus ... preter sui c-em obnocuit.
DŁUG. Hist. III p. 115 : expeditio ... cum c-e gentis propriae acta est.
StPPP VII p. 244 (a. 1544) : liberum est cuilibet de rebus eius disponere, tamen non dolo nec aliqua c-e subsequente.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)