- F.
- Th.
- S.
- Dc.
- N.
               I. 
               propr. 
                
               
            
                  A. 
                  de rebus 
                  
               
                     1. 
                     przylegać, graniczyć; 
                        attingere,
                           adiacere.
                     
                     
                  
                            Constr.
                            
                         
                                                    
                        
                        
                                                
                  
                           a. 
                           
                              sq. 
                               dat. 
                               
                           
                           
                        KodWp I p. 105 (a. 1225) : loca ... eisdem terminis a-ntia (cf. WiadPol p. 7).
KodMaz(K) p. 554 (a. 1246) : conferimus ... fratribus ... in eodem Osmolino cmethones iudicare et castores in terminis ei a-ntibus ... possidendos (cf. KodPol I p. 52).
                                 N.  de
                                 coloribus 
                                                                
                              
                               
                              
                                                            
                        GŁOG. Phys. fol. C la : color ... rubeus ... plus albo a-et quam nigro.
                           b. 
                           
                              sq. 
                               ad. 
                           
                        
                        
                           c. 
                           
                              sq. 
                              
                                 adv. 
                               
                           
                           
                     KodMaz(K) p. 468 (a. fere 1240): hereditatem ... cum ... alys ... ibidem a-ntibus villis.
                     2. 
                     należeć; 
                        pertinere
                     
                  KodWp I p. 24 (a. 1152- 1153): ville quarum decime a-ent ecclesie beati Petri (cf. MonDipl p. 78).
CodPom p. 182 (saec. XIII) : lacum ... qui a-et prefatis fratribus.Ita saepius.
                           Syn. 
                         
                                                    
                     
                         pertinere ( 
                           
                              StPPP II 
                              p. 957, 
                               a. 1506).  
                        
                     
                                                
                           Constr.
                            
                         
                                                    
                        
                        
                                                
                  
                           a. 
                           
                              sq. 
                               dat. 
                              ,
                              
                                 cf. 
                           
                           
                               
                           
                        
                        
                           b. 
                           
                              sq. 
                              
                                 acc. 
                           
                           
                        KodWp I p. 83 (a. 1216) : partem de Sukna, que me a-et.
                           c. 
                           
                              sq. 
                               ad:
                           
                     KodWp I p. 105 (a. 1225) : civitas, ad quam a-ent ville ... exceptis decimis.
DŁUG. LibBen I p. 595 : solvitur decima pro ecclesia in Rambyeszcze, ad quam a-et proprie.
                                 N.  de
                                    officio 
                                                                
                              
                               
                              
                                                            
                        KodUJ II p.69 (a. 1447) : cura animarum ... ad praedictos vicarios in solidum a-et.
                     3. 
                     
               
                           part.  
                           praes. loco subst.  
                         
                                                    
                  
                        
                        
                           attinentia,, 
                        
                           -ium 
                           n. 
                        
                        
                                                
                           a. 
                           przyna
                              
                              leżności, przybory (zwł.
                              liturgiczne);  apparatus
                                 (praec. ad cultum
                              divinum perficiendum)
                           
                        KodMp II p. 287 (a. 1375) : propter ... necessariorum ac a-ium defectus ... cultus diuinus obtumescit.
KodUJ I p. 62 (a. 1404) : dicta altaris ... ornamenta et a-ia ... praecipimus comparanda.
CodVit p. 275 (a. 1413) : vestes et alia domum a-cia.
                                 N.  in
                                 imagine 
                                                                
                        
                              
                               virtutum :
                                                            ADAM p. 299 : quisque in suo genere potest immortalitatem adipisci, si utique virtutum a-ia observaverit.
                           b. 
                           przyległości (posiadłości ziemskiej); 
                              ea, quae ad fundum quendam
                              pertinent
                           
                     KodKKr I p. 10 (a. 1206) : uillam cum foro, taberna et omnibus a-bus.
KsgHenr p. 151 : uillam ... cum suis a-bus.
                                 N.
                                  syn. 
                                                                
                              
                               
                              
                                                            
                        Dogiel I p. 119 (a. 1512) : in nostris dominiis, pertinentiis, a-bus, appensionibus, teloneis.Cf. ATTINENTIAE.
                  B. 
                  de hominibus
                  
            
                     1. 
                      alicui (in) linea (gradu) consanguinitatis  
                     być spokrewnionym; 
                           propinquitate coniunctum
                        esse
                     
                  ChrMP p. 576 : Crucifer ... duci Przemisloni quarto gradu consanguineitatis per matrem suam a-bat.
*CodSil V p. 14 (a. 1340) : qui in tercio vel in quarto consanguinitatis gradu sibi a-ent.
AGZ XIV p. 176 (a. 1445) : non est fassus sibi eundem Moschcy in nulla linea consangwineitatis a-re.
Simili sensu abs. 
                         
                                                    
                        
                         
                        
                                                
                     MPVat III p. 120 (a. 1310) : interrogatus, si a-et alicui partium.
Ib. p. 310 (a. 1345) : didicerunt a suis senioribus fidedignis sibi invicem a-re.
KsgKaz p. 235 (a. 1389) : in quodam pistore, qui a-bat Franczconi.Ita saepius.
                           N.
                            constr. 
                                                    
                        
                         
                        
                                                
                  
                           a. 
                           
                              sq. 
                              
                                 gen. 
                           
                           
                        APozn I p. 100 (a. 1443) : pro quadam propinquitate affinitatis, qua idem Stanislaus dicte uxoris Mathie a-bat.
                           b. 
                           
                              sq. 
                               acc. 
                               
                           
                           
                     Tom. III p. 220 (a. 1514) : me ... magister sanguinis arctissimo vinculo a-et.Part. p
raes. loco subst.  
                               
                                                                
                           
                              
                              
                                 attinens,, 
                              
                                 -ntis 
                                 m. 
                              
                              krewny; 
                                 consanguineus
                              
                                                            KodWp I p. 213 (a. 1246) : absque ulla contradictione ... filiorum suorum vel aliorum consanguineorum sive a-ncium.
Lites II p. 95 (a. 1413) : res suas, familiam et singulos a-ntes.
                                 Syn. 
                               
                                                                
                        
                              
                               proximus:  
                              
                                                            KodUJ III p. 124 (a. 1486) : nullus mihi proximus vel a-ns aliquod ius illic habere se praetendat.
                     2. 
                     
                        eccl. 
                           należeć do parafii, diecezji
                        (o duchownych): ad parochiam,
                        dioecesim pertinere (de sacerdotibus) 
                     
               AKap Sąd II p. 233 (a. 1462) : plebanus in Grodzysko, ubi a-et parochialiter.
Tom. II p. 255 (a. 1513) : pti vre ... mandamus, ut ... ecclesie Gnesnensi metropolitane subjectione a-at.
               II. 
               
                  transl.  dotyczyć
                  czegoś, odnosić się do czegoś; 
                  pertinere, spectare ad
                     aliquid.
               
               
            
                      Syn. 
                   
                                            
               
                  
                  tangere:  
                  
                                        StPPP III p. 62 (a. 1532) : quae sui principalis causam ... a-ent seu tangunt.
                     Constr. 
                   
                                            
                  
                   
                  
                                        
            
                     a. 
                     
                        sq. 
                         dat. 
                        
                           
                        
                     
                     
                  Tom. VII p. 85 (a. 1524) : literas ad curiam, cui a-ent ... mittere dignetur.
                     b. 
                     
                        sq. 
                         acc.  c.
                           sq. 
                         
                        ad.
                        
                        
                        
                           Part.
                            praes. 
                           właściwy, stosowny;  idoneus 
                     
                     
                  *Tom. X p. 365 (a. 1528) : condiciones ... ad pacem et concordiam tractandam ... magis a-ntes et accommodatae.
                           N.
                               locut.
                              impers. 
                         
                                                        
                        
                         
                        
                                                    
                  
                           α. 
                            quod (quantum, quorsum) attinet ad  
                           jeśli chodzi o coś;  quod
                                 pertinet.
                           
                           
                        
                                  N.
                                     constr. sq.  
                               
                                                                    
                        
                              
                              de :
                                                                AKapSąd II p. 676 (a. 1495) : quantum ... a-et de pecuniis.
                           β. 
                           
                           attinet  
                           wypada, należy; 
                                 convenit, oportet.
                           
                           
                     
                                 
                                    Constr. 
                               
                                                                    
                              
                              
                                 
                              
                           
                                                                
                        
                     a. 
                     
                        sq. 
                         inf. 
                         
                     
                  
                  
                     b. 
                     
                        sq. 
                         acc. 
                         c. 
                         inf. 
                        
                           
                        
                     
                  
               
               III. 
               singulare: iur.  uzasadniać, popierać dowodami;  comprobare
                     (ex Pol. 
                     ʽpod-trzymywaʼ)
               
               
         CracArt I V p. 394 (a. 1497) : Dorothea ... convenit apud eum domum pro 1 mrc. census, ex hoc wlt a-re alias «podeprzytcz» et tangit censum desessum.