Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ATTENUO

Gramatyka
  • Formyattenuo, actenuo, atenuo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. extenuare, infirmare, minuere
      • α.
      • β. + arborem securibus dolare
    • 2. debilitari
  • II. transl. minuere, deterere, extenuare
  • III. rhet. exilis, tenuis (de genere dicendi).

Pełne hasło

ATTENUO, -are, -avi, -atum scr. actenuo,, atenuo
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
I. propr.
1. trans. osłabiać, wyczerpywać; extenuare, infirmare, minuere (praec. corpus v. gr. ieiunio.)
N. locut.
α. pinguedinem et crassitudinem carnis (syn. macerare: Ztschr. LXI p. 358, a. 1401).
β. arborem securibus ociosać; dolare
AKapSąd II p. 12 (a. 1415) : robora debet taliter a-re securibus ... quod facilius et levius adduci possent ad ecclesiam.
2. intrans. słabnąć; debilitari
SSrSil VIII p. 199 (a. 1463) : maxime genua mea a-arunt.
II. transl. umniejszać, uszczuolać, wyczerpywać; minuere, deterere, extenuare, v. gr. culpam ( WŁODK. p. 176 ) , dolorem ( DŁUG. Hist. I p. 104 ) , concupiscentiam ( MARTIN. Marg. fol. lla), fructus ( ArPrawn I p. 474, a. 1564).
Syn.
imminuere ( ArPrawn I p. 474 a. 1564), atterere ( KodKrak p. 122, a. 1399).
N. constr. sq.
ad :
PommUrk IV p. 356 (a. 1309) : si ... redditus nostros ... usque ad ... viginti marcarum summam a-ri contigerit.
Pass. doznawać szkody, uszczerbku; damnum pati.
N. constr. sq.
in c. abl.
KodMaz(L) p. 91 (a. 1318) : renunctiantes... omnibus, quibus presens autenticum a-ri aut annullari in toto vel in aliqua parte poterit.
CodEp III p. 100 (a. 1458) : ut castrum ... in necessariis et victualibus per eos posset a-ri.
Ib. p. 137 (a. 1468) : cum Ecclesia ipsa in suis introitibus ... attrita sit et a-ta.
StPPP XI p. 69 (a. 1482) : si ... Derslaus ... in sanitate a-retur.
III. part. perf. rhet. o stylu: skromny, prosty; exilis, tenuis (de genere dicendi).
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)