Ogólne
Pełne hasło
Więcej

DISERTUS

Gramatyka
  • Formydisertus, dissertus
  • Etymologia N. m. ae. etymologiam Gramm. p. 309, saec. XV : disertus ... componitur a ‘di’ et ‘ars’ interposita ‘s’littera.
  • Odmiana -a, -um
  • Część mowyprzymiotnik
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. de hominibus: biegły w mowie, wymowny
      • a. znający biegle jakiś język, umiejący ze swadą mówić jakimś językiem
      • b. de ave: śpiewny
    • 2. de rebus: kunsztowny,piękny
  • II. transl. transl. bystry, dowcipny, roztropny, przebiegły

Pełne hasło

DISERTUS s. DISSERTUS, -a, -um
  • F.
  • Th.
  • S. (
  • L. s.
  • v.
  • desertus)
  • A.
(
N. m. ae. etymologiam
Gramm. p. 309, saec. XV : disertus ... componitur a ‘di’ et ‘ars’ interposita ‘s’[littera]).
I. propr.
1. de hominibus: biegły w mowie, wymowny; eloquens, facundus.
N. glossas Pol.
RFil XXII p. 41 (a. 1451) : d-orum causidicorum «rosmownich pyercz».
GLb p. 31 : d-us ... eloquens, facundus «rosprawny».
GLcerv p. 533 : d-us, qui probe disserit, «wymowny».
Occ.
a. znający biegle jakiś język, umiejący ze swadą mówić jakimś językiem; qui linguam aliquam probe callet, lingua quadam eloquens est
CRIC. p. 288 : Stanislaus ... quattuor linguis: Polona, Germana, Itala, Gallica d-us erat.
b. de ave: śpiewny; sonorus, canorus
CRIC. p. 128, v. 1 : non bene convenitis rana et Philomela d-a.
2. de rebus: kunsztowny,piękny; compositus, lepidus.
II. transl. bystry, dowcipny, roztropny, przebiegły; astutus, ingeniosus, subtilis.
Dicitur de
ingenio ( ADAM p. 327 ) , moribus ( SSrSil XIII p. 16, a. 1470) , ratione ( KodMaz(L) p. 77, a. 1363).
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)