Ogólne
Pełne hasło
Więcej

DESPONDEO

Gramatyka
  • Formydespondeo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ere, -di, -sum
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. przyrzec stanowczo, obiecać coś
    • 2.
      • a. + aliquam alicuiobiecać komuś córkę za żonę, zaręczyć ją z kimś, zaślubić komuś
      • b. refl. et pass.: poślubić kogoś, wyjść za mąż
  • II. transl.+ animum tracić otuchę,nadzieję

Pełne hasło

DESPONDEO, -ere, -di, -sum
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • A.
  • N.
[3. sg. ind. perf. act. desponsit:
Tom. VII p. 268 (a. 1525) : germanam suam in uxorem desponsit.
inf. praes. pass. despondi cf. infra 417,6. ]
I. propr.
1. przyrzec stanowczo, obiecać coś; spondere aliquid, firmiter polliceri, promittere.
Constr.
a. sq. acc. b. sq. inf.
*SprawWęg p. 46 (a. 1442) : domina regina pro ... firmitate pacis d-et ... filiam suam maiorem dare nuptui ipsi ... regi.
2.
a. aliquam alicui obiecać komuś córkę za żonę, zaręczyć ją z kimś, zaślubić komuś; filiam spondere,desponsare.
Additur
in uxorem ( DŁUG. Hist. IV p. 325 ; Tom. VII p. 268, a. 1525). ;
N. glossam Pol.
RFil XXIV p. 69 (saec. XV in.in) : d-sa «zdana».
Singulare: pojąć żonę; uxorem ducere
GŁOG. Alex. I fol. O IIIa : d-re id est... sponsam capere.
b. refl. et pass. : poślubić kogoś, wyjść za mąż; nubere
RFil I p. 43 (saec. XIV ex.ex) : ideo iam ista dominica ecclesia sancta remisit maritis nubere et d-i «poymowacz, oddawacz sa» (cf. ArLit III p. 106, a. 1450; RFil XXV p. 136, a. 1466).
DŁUG. Op. p. 291 : vos uni viro, Christo Domino, d-istis.
ArPrawn VII p. 201 (a. 1566) : si negauerit puella se ei raptori d-isse ... sed vi raptem dicat, raptor capite puniatur.
II. transl. animum tracić otuchę,nadzieję; desperare.
N. constr. sq.
de :
Tom. VII p. 338 (a. 1525) : peculiarem gratiam... de qua nec in futura tempora animos d-re debent.
CRIC. in Tom. XIII p. 306 (a. 1531) : ago gratias... pro curia Piotrkoviensi, de qua etsi jam animum d-eram, tamen quum tandem nobis cessit, est mihi gratissima.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)