Ogólne
Pełne hasło
Więcej

DELINQUO

Gramatyka
  • Formydelinquo, dilinquo, delinquens
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ere, -liqui, -lictum -ntis
  • Rodzajmęski
Znaczenia
  • I. dopuścić się wykroczenia, zawinić, zgrzeszyć
  • II.
    • 1. zaniedbywać, porzucać
    • 2. patrzeć

Pełne hasło

DELINQUO s. DILINQUO, -ere, -liqui, -lictum
  • F.
  • Th.
  • B1 .
  • S.
  • L.
  • A.
[part. praes. deliquens : DŁUG. Hist. I p. 229 : in calamitosos et deliquentes, cf. infra 23. formae ab ind. perf. delinqui derivatae
StSyn VII p. 12 (saec. XIII in.in) : puniantur, in quo delinquerunt.
*Lites II p. 228 (a. 1312) : si delinquerint (item StPPP III p. 37, a. 1532; ArPrawn I p. 93, a. 1561).
FormJ p. 72 : talem delinquisse graviter. Cf. Th. V 1, 458, 84 sqq. pass. pro act. ZABOR. Tract. p. 72 : qui ... contra legem delinquuntur, lege puniuntur.]
I. dopuścić się wykroczenia, zawinić, zgrzeszyć; crimen committere, admittere, peccare.
Syn.
excedere ( AKap p. 21, a. 1532) , peccare ( ZABOR. Tract. p. 72 et saepius).
Opp.
mereri ( ConcPol VIII p. 126, a. 1415). Adduntur adv. , v. gr. pueriliter ( BRUNO Qfr. p. 399 ) , graviter ( FormJ p. 72 ; ; ac enormiter: AKap p. 21, a. 1532) licenter ( StPPP III p. 167, a. 1532). Indicatur a. crimen sq. acc. vel in c. abl. b. in quem (quid) sq. in c. acc.
N.
pars delinquens winowajca, winny; reus, sons
AKapSąd III p. 371 (a. 1480) : sub penis ... excommunicacionis late sentencie in partem deliquentem.
Eodem sensu abs. loco subst. delinquens,, -ntis m.
KodMp II p. 82 (a. 1250) : a d-nte scotus argenti nobis dabitur pro emenda.
StPPP III p. 13 (a. 1532) : si ... d-ns de curia regia discesserit etc.
Ita saepius, cf. Th. V 1, 460, 46 sq.
II. singularia
1. zaniedbywać, porzucać; negligere, relinquere
Ztschr. XII p. 459 (a. 1460) : melius me in manus inimicorum incidere, quam mandata Dei mei d-re.
2. patrzeć; spectare
Gramm. p. 310 (saec. XV) : d-o id est specto.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)