Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CITO-2

Gramatyka
  • Formycito, citto
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
Znaczenia
  • I.
    • 1. pobudzać, zachęcać, drażnić
    • 2. wywoływać, powodować
  • II.
    • 1. ciągle powtarzać, utrzymywać
    • 2. przytaczać, cytować
  • III.
    • 1. przyzywać, zwoływać, kazać przybyć
    • 2. wzywać do czegoś, naka zywać, żądać
  • IV. iur.
    • A. + aliquem pozywać przed sąd
      • 1.
        • a.
        • b.
        • c. + ad librum w wypadku naruszenia warunków kontraktu zawartego wobec władz sądowych i wpisanego do aktów
      • 2.
        • a.
          • α.
          • β.
          • γ.
        • b.
          • α.
          • β.
        • c.
          • α.
          • β.
          • γ.
          • δ. abs.
          • ε.
      • 3.
        • a.
          • α.
          • β.
          • γ.
        • b.
          • α.
          • β.
        • c.
          • α.
          • β.
      • 4.
        • β.
    • B.
      • 1. + causam pozywać o sprawę
      • 2. + citationem wydać pozew
      • 3. + terminum pozywać na termin, wyznaczać termin w pozwie

Pełne hasło

CITO s. CITTO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • S.
  • B.
  • A.
  • H.
  • N.
I.
1. pobudzać, zachęcać, drażnić; incitare, impellere, lacessere
VAd p. 220 : tanta c-tus fama ... sanctum Dei ... orat.
IO. VISL. p. 184, v. 27 : tenet imperium pacis velamine saeptum, donec ab oblita est bonitatis gente c-tus.
2. wywoływać, powodować; excitare, commovere, conflare.
II.
1. ciągle powtarzać, utrzymywać; usque repetere, contendere, asseverare
FROVIN. p. 76, v. 398 : quod bene quodque cito das, hoc placitum fore c-o (cf. Th. III 1200,36 ).
2. przytaczać, cytować; in scriptis afferre, laudare.
III.
1. przyzywać, zwoływać, kazać przybyć; vocare, arcessere, adesse iubere.
Syn.
evocare ( KodMaz(L) p. 72, a. 1358).
Constr.
a. sq. ad.
b. sq. pro.
c. sq. quatinus:
StSyn IV p. 13 (a. 1420) : vos ... c-amus, quatinus ... nobiscum convenire curetis.
N.
super arma wzywać do broni; i. q. ad arma
IO. VISL. p. 191, v. 162 : rex ... arma super cupidos Martis c-at.
2. wzywać do czegoś, naka zywać, żądać; iubere, postulare
SSrSil I p. 210 (a. 1482) : tyrannizavit Lodwicus contra ecclesiam volens esse imperator, c-vit apostolicum ad residenciam Rome faciendam.
IV. iur. t. t.
A. aliquem pozywać przed sąd; in ius vocare.
Additur
iudicialiter ( ArPrawn X p. 484, a. 1416) , iuridice ( ib. p. 465, a. 1415), item iudicii ( AGZ XII p. 32, a. 1438), tum ad (in) causam ( KodKKr I p. 18, a. 1224 ; ArPrawn X p. 312, a. 1411 et saepius), iudicium ( Lites I p. 41, a. 1320 ; ArPrawn I p. 261, a. 1553 et saepius), ius ( StPPP VIII p. 625, a. 1398 ; AGZ XI p. 380, a. 1452 et saepius); item ad audientiam iudicis ( KodMp I p. 47, a. 1255) , examen ( ib. p. 113, a. 1278 et saepius), praesentiam ( KodWp I p. 121, a. 1232 et saepius), tribunal ( KodMp II p. 136, a. 1275 et saepius), coram (iudice) iudicio ( KodKKr I p. 55, a. 1254 ; KsgŁawKr p. 74, a. 1371 et saepius).
N. syn.
(citatorie) convenire ( KodKKr I p. 88, a. 1250 ; KodMp II p. 136, a. 1275 et saepius), evocare ( AGZ XI p. 380, a. 1452 et saepius), provocare ( KodWp II p. 161, a. 1298) , vocare ( AKapSąd III p. 179, a. 1514) . Respicitur
1.
a. actor ex officio ( StPPP III p. 70, a. 1532 ; ib. p. 46 et 213 ; ;cf. ad respondendum articulis ex officio proponendis: AKapSąd III p. 118, a. 1507 ; item ad instantiam instigatoris officii ib. ).
Opp.
ad instantiam partis ( ArPrawn X p. 44, a. 1396 ; StPPP III p. 70, a. 1532 et saepius), item ad querelam ( ib. p. 46, saec. XV) , ab aliquo ( TPaw IV p. 87, a. 1402 et saepius), ex parte alicuius ( StPPP VIII p. 63, a. 1382). Cf.
b. pars citata iuxta mandatum tamquam impossessionatum ( AGZ XVII p. 300, a. 1494).
c. genus causae ad librum w wypadku naruszenia warunków kontraktu zawartego wobec władz sądowych i wpisanego do aktów; qua quis in ius vocatur propter violationem pactionis ante iudicium factae et in acta iudicii relatae ( TPaw VII p. 152, a. 1420 et saepius); eodem sensu ad inscriptionem ( AGZ XIII p. 460, a. 1465 et saepius; additur in actis ib. XVI p. 330, a. 1502), item iuxta inscriptionem ad librum ( ib.XVIII p. 80, a. 1472) , ad acta ( AKapSąd III p. 111, a. 1506) .
2. causae processus
a.
α. ad respondendum cf. sq. ( AKapSąd III p. 264, a. 1499 et saepius).
β. citatione concitationis i. q. concitare, cf. s. v. et ( AGZ XV p. 100, a. 1469) , eodem sensu ad satisfaciendum sententiae et rei iudicatae ( StPPP III p. 95, a. 1532 ; item pro condemnatis ib. p. 94 ) , ad satisfaciendum et solvendum ( ib. p. 231 bis), ad attemptandum (videndum et audiendum) actorem iurare ( ib. p. 95 et 232).
N. glossam Pol.
ib. p. 231 : qui te c-at alias «przypowieszcza» ad solvendum et satisfa ciendum ... pro ... omnibus.
γ. (litteris innotescentiae) ad videndum et audiendum victorem in bona intromitti, ad videndum banniri, cf. supra 447, 31 sqq. (( CorpJP III p. 178, a. 1511 ; StPPP I p. 95, a. 1532). ;
b.
α. primo, secundo ( ArPrawn IV p. 85, saec. XIV medio et saepius), ad primum, secundum terminum ( StPPP VIII p. 366 et 367, a. 1394 et saepius), in primo termino ( ib. p. 435, a. 1397) , una vice ( KsgŁawKr p. 174, a. 1392) , tertia vice ( ib. p. 176, a. 1392 et saepius), quater ( ArPrawn X p. 218, a. 1407) , 4 vicibus ( ib. p. 290, a. 1409).
β. praecise et peremptorie ( Lites I p. 71, a. 1339) , pro peremptorio termino ( StPPP III p. 121, a. 1532) , ad ultimum terminum seu ad ferendam sententiam ( KsgMaz I p. 127, a. 1412) , ad addicendam sententiam ( ArPrawn X p. 56, a. 1398), peremptorie ad primum terminum ( ib. p. 270, a. 1409), peremptorie ad tertium terminum ( ib. p. 480, a. 1416) , efficaciter et peremptorie, uno pro tribus edicto ( KodMp IV p. 174, a. 1419) , ex superabundanti quarto peremptorie ( ArPrawn X p. 480, a. 1416). Cf.
c. i. q. adcitare, cf. s. v.
StPPP VIII p. 920 (a. 1400) : actor ad eandem causam c-re debet ... fratres suos patrueles ... contra citatum.
Praec.
α. ad paratam citationem ( AGZ XIX p. 5, a. 1470 et saepius), ad paratam controversiam defuncti ( ib. p. 390, a. 1491) , eodem sensu ad causam prosequendam ( ArPrawn X p. 281, a. 1409 ; per alium inceptam ib. p. 409 , a. 1414) , ad videndum et audiendum actorem procedere velle ad ulteriores processus iudiciarios ( StPPP III p. 230, a. 1532).
β. ad perelapsum terminum citationis suae ( AGZ XVII p. 357, a. 1498 ; item ad perelapsum terminum et perelapsam citationem ib. p. 537, a. 1506) , ad paratam citationem translapsam ( StPPP III p. 230, a. 1532).
γ. collaterales ad aspiciendum parietem (cum limina fundi designantur StPPP III p. 123, a. 1532).
δ. evictorem et abs. ( AGZ XII p. 225, a. 1453 ; ib. XIV p. 397, a. 1454 et saepius).
ε. ad perhibendum testimonium ( ArPrawn X p. 312, a. 1411).
N. glossas Pol.
StPPP III p. 229 (a. 1532) : qui te c-at alias «przypozywa» ad paratam citationem ... olim ... patris (cf. ib. p. 123 et 230).
AGZ XII p. 225 (a. 1453) : date michi ad c-ndum evictorem alias «doposzywacz gyscze».
Ib. p. 323 (a. 1469) : c-re alias «doposyuacz szya» super «isczyecz», pro quo fideiussi.
3. modus citandi
a. citatione verbali ( StPPP II p. 881, a. 1491 et saepius).
Praec.
α. camerario ( KodWp I p. 272, a. 1252 ; item per camerarium: KodTyn p. 57, a. 1276 et saepius; officialem: KodMp II p. 180, a. 1290 ; ministerialem : KodWp I p. 161, a. 1298 ; evocatione ministerialis : Kod Mp II p. 263, a. 1327).
β. sine littera in hospitio vel in foro, curia regis praesente vel iudicio generali existente ( ArPrawn IV p. 3 saec. XIV medio) , in curia regis ( ib. V p. 137, saec. XV), eodem sensu curiali termino ( AGZ XIV p. 177, a. 1445 et saepius), citatione curiali ( ib. XV p. 394 , a. 1500 et saepius), curialiter ( StPPP III p. 13, a. 1532).
Simili sensu
in iudicio ( ib.VIII p. 418 , a. 1397).
N.
verbaliter et in iudicio tactum ( ArPrawn VI p. 108, saec. XVI.
N. glossam Pol.
AGZ XIII p. 97, a. 1440 : c-vit ipsum ... alias «pridknal» et ipse recessit a iure).
Cf.
γ. iuxta faciatum terminum ( AGZ XVII p. 357, a. 1498). Cf.
b.
α. (cum) anulo ( KodWp I p. 82, a. 1216 ; ib. p. 264, saec. XIII) ;, sigillo ( ib. p. 106, a. 1225), eodem sensu per litteram anulo ducis signatam ( ib. p. 121, a. 1232 ; sigillo principis munitam: ArSang II p. 16, a. 1330) , per litteram anulo ducis sigillatam et per camerarium praesentatam ( KodTyn p. 57, a. 1276) , per litteram ducis ( KodWp II p. 131, a. 1297) , cum littera ducis et sigillo speciali ( ib. I p. 129, a. 1233) , littera sigillo ducis sigillata ( KodMp II p. 64, a. 1242), litteris aut sigillo ducis ( KodWp I p. 219, a. 1247) , ducis litteris et sigillo pariter ( KodKKr I p. 79, a. 1260) , littera sigillata ( KodMp I p. 37, a. 1250) , per camerarium ducalem cum littera sigillo principis sigillata ( KodKKr I p. 136, a. 1295). Cf.
β. per litteras ( ArPrawn IV p. 3 saec. XIV medio), (cum) littera ( StPPP VIII p. 223, a. 1387 ; ib. p. 407, a. 1397 et saepius), litteratorie ( KsgMaz I p. 96, a. 1409), citatione litterali ( StPPP VI p. 166, a. 1519) , per litteralem citationem ( ib. III p. 121, a. 1532).
Opp.
sine (absque) littera (( ib.VIII p. 56, a. 1382 ; ib. p. 16, a. 1376 ;et saepius). Cf.
c.
α. oculatim ( ArPrawn X p. 373, a. 1413 ; additur et praesentialiter: KsgŁawKr p. 174, a. 1392) , personaliter ( AGZ XIV p. 326, a. 1451 ; additur et oculatim: ArPrawn X p. 429, a. 1414) , ad faciem ( AGZ XVI p. 415 et 417, a. 1493) , coram familia in curia ( ib.XVII p. 356 , a. 1498) , citatione in manus citati tradenda ( StPPP III p. 12, a. 1532). Cf.
β. apud cmethonem( ArPrawn VIII p. 126, a. 1414) , coram clero et populo in ecclesia palam, publice et vulgariter ( Lites I p. 71, a. 1339) , aliquo loco eminenti vel circa paroeciam per ministerialem tribus vicibus publice proclamando ( ArPrawn IV p. 20, saec. XIV medio), alta voce in medio chori ecclesiae ( AKapSąd II p. 252, a. 1466) , edicto ( KodMp IV p. 174, a. 1419) , per edictum publicum in paroecia ( ArPrawn I p. 464, a. 1561) .
4. vitia citandi α. indebite ( ArPrawn VIII p. 147, a. 1419 et saepius), indecenter ( AGZ XII p. 32, a. 1438) , iniuste ( StPPP VIII p. 35, a. 1381 et saepius), minus iuste ( ArPrawn X p. 147, a. 1404 et saepius), inordinate ( StPPP VI p. 412, a. 1530) , non de iure ( ArPrawn X p. 277, a. 1409) , citatione inconsueta et ultra formam iuris ( AGZ XVI p. 175, a. 1481).
Opp.
iuste ( ib.XVIII p. 116 , a. 1475) , legitime ( ArPrawn X p. 243, a. 1408) .
β. contra alicuius privilegium ( ib. IV p. 33 , saec. XIV medio) , littera mala ( ib.VIII p. 80, a. 1398) , bis pro una re ( StPPP VIII p. 733, a. 1399) , ad aliud ius ( ib. p. 625, a. 1398) , extra (ultra) districtum ( ArPrawn VIII p. 86, a. 1403 ; ib. p. 98, a. 1407) , non vero officiali ( StPPP VIII p. 382, a. 1397) , per ministerialem non iudicialem nec ex commissione ministerialis ( ArPrawn X p. 402, a. 1413 ; opp. per ministerialem de iure receptum: AGZ XIV p. 177, a. 1445) .
Constr.
a. sq. ab cf. sq.
b. sq. ad:
ArPrawn IV p. 20 (saec. XIV medio): ad ... defensionem cause ad certum locum et terminum debebit c-ri.
c. sq. de:
KsgGrWp II p. 199 (a. 1391) : de quo allodio ipsum pro aliorum culpis nisi pro suis non debet c-re (ed. citari).
KsgMaz I p. 96 (a. 1409) : c-vit ... de ... parte hereditatis.
RH II p. 84 (a. 1453) : c-vit nobilem ... de ... omnibus bonis ipsius ... pro eo, quia... equitavit in curiam... ipsius ... violenter.
d. sq. pro (pro eo quia) cf. et saepius.
Item
pro eo, quod :
AKap Sąd III p. 150 (a. 1510) : c-tum pro eo, quod ipse ... impetrasset.
e. sq. circa:
StPPP VIII p. 442 (a. 1398) : circa hoc c-tus est.
f. sq. super c. abl.
StPPP VIII p. 951 (a. 1400) : ipsum super aliquo et pro aliquo ... non habebunt c-re.
KsgMaz I p. 96 (a. 1409) : c-vit ... super parte hereditatis.
g. sq. quia:
KsgMaz I p. 128 (a. 1412) : c-sset, quia sibi kmetonem percusserat.
h. sq. quomodo:
AKapSąd III p. 223 (a. 1423) : c-tus ... quomodo sit potator continuus.
B.
1. causam pozywać o sprawę; i. q. aliquem pro causa
StPPP VIII p. 311 (a. 1389) : contumax contra ... sororem suam pro causis per ipsam c-tis.
N.
poena citata (sensu non satis perspicuo)
KsgGrWp I p. 302 (a. 1398) : tenetur 3 penas c-tas et tres, quod non astabat judicio.
2. citationem wydać pozew; edere
AGZ XII p. 248 (a. 1457) : termini particulares ... sunt positi per dominos sentenciendi... et debent iudicari... sub citacionibus c-ndis.
3. terminum pozywać na termin, wyznaczać termin w pozwie; i. q. alicui terminum in citatione constituere
StPPP VIII p. 276 (a. 1388) : contumax in termino circa «licze» c-to.
KodMp IV p. 489 (a. 1448) : in prefixo sibi termino et c-to nec per se, nec per nunccium ... terminum attemptauit.
Ita saepius.
N.
contumacia non citata nieobecność strony na rozprawie z powodu braku pozwu
StPPP VIII p. 123 (a. 1384) : terminum secundum pro contumacia non c-ta.
Cf. EVOCARE PROVOCARE VOCARE. Ad rem cf.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)