- F.
- Th.
- Bl.
- S.
I.
propr.
1.
chaos,bezładna mieszanina żywiołów; rerum atque elementorum confusio, quae ante mundum conditum
erat.
N. contemptim de hoc mundo
ModlWW p. 22 : Deus ... omnipotens, qui ... a summo celo ad nostrum miserabile c-s venisti.
2.
ciemności;
tenebrae.
II.
transl.
1.
zamieszanie, nieporządek; confusio, perturbatio
ArHist V p. 351(a. fere 1450) : eradicare ch-s pessimum et scurilitates.
N. glossas Pol.
RFil XXIII p. 308 (saec. XV) : c-os, magna confusio peccatorum «wielike a stare cziemne osromoczenye grzechów».
Ib. XXV p. 183 (saec. XV) : ch-s «vpad».
Ib. XXII p. 26 (a. 1512) : ch-s ... «zamyesane».
N.
α.
zuchwały czyn; facinus
CIOŁ. Lib. I p. 33 : inauditum c-s per Sigismundum ... contra ... Ecclesiam ... commissum.
β.
de homine: wichrzyciel; homo seditiosus
Tom. X p. 163 (a. 1528) : in ardelione nostro rerum omnium novatore et ch-o confusissimo.
2. głębia, otchłań: profundum, vorago. Solummodo in imagine (ex Vlg. Luc. 16, 26, cf. CodEp II p. 416, a. 1440 ;
RHist XXXIX p. 54, a. 1445) JAC. PAR. II p. 123 (a. 1482) : quoad vitae meritum ... per ch-s magnum ... disto ab eo (cf. id. Serm. fol. 110a: inter nos et vos ch-s id est magna distancia meritorum firmata est).
N.
oblivionis :
DyplMog p. 10 (a. 1231) : ne ... in ch-s oblivionis labantur.