Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CERVIX

Gramatyka
  • Formycervix
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -icis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeńskimęskimęski
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. kark, szyja
    • 2. głowa, łeb
    • 3. potylica?
  • II.
    • 1. hardość, pycha, zuchwałość
      • a.
      • b. gen.+ cordis rebellionis oboedientiae
    • 2. życie, bezpieczeństwo

Pełne hasło

CERVIX, -icis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • A.
[generis m. haud dubio e Pol. kark m. CodEp III p. 120 (a. 1464) : duri cervicis esse.]
I. propr.
1. kark, szyja; posterior pars capitis ab occipitio ad dorsum, collum.
2. głowa, łeb; caput
Kod Lit p. 184 (a. 1414) : alias feminas ... in undis submerserunt, alias truncauerunt c-bus.
CarmenA. Porcarii ap.
DŁUG. Hist. IV p. 358 : praecisa corpore c-x ad caesarem fertur.
HUSSOW. p. 11, v. 55 : c-x bisontis nondum satis ampla videri, si conferre velis cetera membra, potest.
N. glossam Pol.
Spraw. Kom. Jęz. I p. 302 (a. 1448) : populus iste dure c-is est «glowy» (male interpretatur locum Vlg. Exod. 34,9 ).
3. potylica? occipitium?
GLb p. 19 : c-x «thyli».
II. meton.
1. hardość, pycha, zuchwałość; pertinacia, superbia.
Additur
a. adi. dura (e Vlg. Exod. 32,9 CodEp III p. 120, a. 1464 et passim),indurata (e Vlg. Jerem. 17,23 CodVit p. 391, a. 1417, cf. Th. III 950,61), indomabilis ( CodEp III p. 44, a. 1450) , temeraria ( KH XX p. 59, a. 1260) , tumida et inflata ( DŁUG. Hist. II p. 65 ).
b. gen. cordis ( MPH II p. 54, Ebbo), rebellionis ( RHist III p. 330, a. 1510). Attamen sensu opp. oboedientiae i. q. animus oboediens
ArHist XII p. 369 (a. 1344) : si ... ad ordinationem ... patris c-em obediencie exhibuerit.
2. życie, bezpieczeństwo; vita, securitas.
N. iur.
PommUrk V p. 501 (a. 1320) : cum omni iure minore vel maiore in manum et c-em (i. e. caput ).
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)