- F.
- Th.
- Bl.
- B. (beni-),
- BJ.
I.
życzliwie, łaskawie;
benigne, amice, liberaliter.
N.
syn.
large:
KodPol I
p. 119 (a.
1286).
II.
dobrowolnie, z własnej woli, bez przymusu; suo arbitrio, sponte, nemine cogente
KodMp II p. 167 (a. 1287) : causam suam fratri suo ... contulit b-e, non adstrictus.
KodWp II p. 256 (a. 1307) : molendinum ... exposuimus nec non b-e consensu preassumpto resignavimus.
KsgŁawKr p. 1 (a. 1365) : duas marcas eidem Georio ... tollendas b-e assignavit.Ita saepissime.
N.
glossam
Pol.
KsgPrzem II p. 112 (a. 1451) : Andreas ... posuit solidum, quia Kosth aprobauit iuratorem iuris Maydburgensis b-e, alias «dobrowolne ssą pusczil w prawo meydburskye» huius civitatis.
Syn. et
iuxta posita
matura deliberatione ((
KodWp V
p. 108, a.
1407
;
AKapSąd II
p. 46, a.
1419),
; unanimiter (
KsgŁawKr
p. 220, a.
1393),
voluntarie (
StPPP VIII
p. 205, a.
1387).
Opp.
astrictus (
KodMp II
p. 167,
a. 1287)
, coactus ((
AKapSąd II
p. 46, a.
1419
;
KodKrak I
p. 272, a.
1485),
; compulsus (
KodWp V
p. 108, a.
1407
;
AKapSąd II
p. 46, a.
1419).
III.
bez przeszkód, swobodnie, dowolnie; sine impedimento,
libere, ad libitum
KodMp II p. 291 (a. 1311) : insuper addimus ... sculteto ... libere ac b-e venari et piscari.
TPaw III p. 477 (a. 1400) : sic me Deus, sicut ultra duodecim annos istam hereditatem b-e tenet.
Et paulo infra sic me Deus etc., sicut istam meri cam «dirszawa» tenet Michal ultra duodecim annos b-e Petri.
KodMp IV p. 193 (a. 1421) : damus et concedimus prefato sculteto nostro ... kmetones predicte ville b-e pignorare.Ita saepius. Cf. BENEVOLITER I, BENEVOLUS III 1. Ad I-III cf. Słownik Staropolski s. v. dobrowolnie.
IV.
singulare: oczekując życzliwości z czyjejś strony;
benevolentiam alicuius exspectando
CodEp III p. 413 (a. 1493) : princeps ... et universa respublica Veneta poterunt ... sibi polliceri, omni peculiari benevolentia, integritate et amore sacre regie maiestatis pro omni suo voto semper b-e atque fiducialiter uti posse.