Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ATTINENTIA

Gramatyka
  • Formyattinentia, atenencia, atinencia, attinentia, attinensia, attynencia
  • Etymologiaattineo
  • Odmiana -ae
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. abstr.
    • 1. iur. iur. pretensje, roszczenia do czegoś
    • 2. pokrewieństwo
  • II. concr. pl.
    • 1. przynależności, przyległości (posiadłości ziemskiej)
    • 2. przynależności, wyposażenie (wozu, uprzęży, uzbrojenia, budynku)
    • 3. ruchomości, sprzęty
    • 4. narzędzia, przybory
  • III.
    • a. należności
    • b. przesieki

Pełne hasło

ATTINENTIA, -ae f. scr. atenencia,,atinencia,, attinentia,,attinensia,,attynencia (attineo)
  • S.
  • Dc. [
  • NR
  • ST R
  • ON Y:912]
  • B.
  • BJ.
  • H.
  • N.
[formae decl. II: nom. acc. pl. attinentia:
KsgKaz p. 117 (a. 1379) : hastilavit 1°iudicio attinentia.
PomnLw I p. 115 (a. 1389) : pignora seu attinentia fabrorum.
AGZ IV p.178 (a. 1462) : attinentia vero ferrea minora videlicet «oskardi».
gen. pl. attinentiorum:
KodPol III p. 220 (a. 1347) : circa reparaciones attinentiorum molendini.]
I. abstr.
1. iur. pretensje, roszczenia do czegoś; vindiciae
CracArt IV p. 104 (a. 1439) : ad novam fundationem ... separatam ab omni a-a prioris dotacionis eiusdem altaris et eius prioris altariste.
ZabDziej IV 1, p. 73 (a. 1553) : Mattheus ad annos novem debet omnes ex cannalibus fructus ... capere; ... post horum decursum annorum iam nullam a-am ad cannalia habiturus est.
2. pokrewieństwo; consanguinitas
ŁASKI ComPriv. fol. 186a : vt habeant a-am secundum veram consuetudinem.
GŁOG. Alex. I fol. 150b : dictio significans lineam generationis id est aliquem gradum a-e seu sanguinitatis, potest regere genetivum significantem illud, respectu cuius habetur talis consanguinitas vel a-a.
Cf. ATTINEO I B 1.
II. concr. pl.
1. przynależności, przyległości (posiadłości ziemskiej); ea, quae ad fundum quendam pertinent
CodSil(M) p. 131 (a. 1175) : omnes a-as cenobii Lubensis in nostra defensione comprehendimus (cf. KodWp I p. 26).
KodMp II p. 29 (a. 1223) : predium ... cum omnibus a-is suis.
N. constr. sq.
in c. abl.
KsgHenr p. 73 (a. 1282) : bona ... cum suis a-is in molendinis scilicet, pratis, siluis et pascuis.
Syn.
pertinentiae ( KodMp II p. 107, a. 1257 et saepius), spectantiae ( CodVit p. 621, a. 1424 ; CodEp III p. 117, a. 1462) , appendia ( CodVit p. 621, a. 1424) .
N. glossas Pol.
CodMaz(L) p. 171 (a. 1426) : bona haereditaria ... cum omnibus dictarum haereditatum a-ijs alias «przisothlky».
PP V p. 87 (a. 1427) : villas ... cum vniuersis a-is wlgariter «przischotlky».
Cf. KsgGrWp II p. 73 (a. 1397) ; AGZ IV p. 146 (a. 1433) ; ib. II p. 240 (a. 1502) .
2. przynależności, wyposażenie (wozu, uprzęży, uzbrojenia, budynku); apparatus (v. gr. currus, sellae, armorum,aedificii)
KsgŁawKr p. 146 (a. 1376) : loricas cum omnibus a-is.
RachJag p. 157 (a.1393) : pro quibusdam a-is currus dictis «barczcze».
Ib.
p. 219 (a. 1395) : frena et a-as sellarum.
KodWp V p. 444 (a. 1426) : gradus cum a-ijs, videlicet «porancze».
AGZ XIII p. 509 (a. 1466) : gladium cum a-is gladii videlicet «noszny spassek myeczowi».
Ib. XVII p. 86 (a. 1473) : ballistam cum a-is alias «s potrzebami».
ZabDziej IV 1, p. 112 (a. 1562) : sellam cum a-is suis vulgo «z rządem».
3. ruchomości, sprzęty; supellex Kod Pol III p. 220 cf.
KsgKaz p. 120 (a. 1379) : domus ... una cum caldario et omnibus a-is sive supellectilibus.
StPPP II p. 163 (a. 1405) : omnia bona ... in pecunijs, argento, armis, equis et alijs a-js.
AGZ XV p. 102 (a. 1470) : domum cum a-is ipsius domus alias «stathky».
N.
esculetorum zastawa stołowa; vasa, quibus cibi ministrantur
ArHist XI p. 403 (a. 1414) : pro necessitatibus videlicet esculetorum a-iis.
4. narzędzia, przybory; instrumenta
KsgKaz p. 68 (a. 1376) : XII 1/2 scotos pro a-is carpentario.
Ib.
p. 124 (a. 1380) : a-as Czengishers.
PomnLw I p. 115 cf. AGZ IV p. 178 cf. supra 912,5
PomnLw II p. 27 (a. 1406) : pixidarius recessit Cracouiam pro a-is suis.
StPPP XI p. 101 (a. 1527) : «brone» et omnes a-e ad arandum.
N.
eccl. przybory liturgiczne; apparatus ad cultum divinum perficiendum
ArPrawn V p. 499 (saec. XV) : a-is et habitibus ad officia cantantium preparatis.
Cf. ATTINEO I A 3.
III. singularia
a. należności; summa pecuniae debita
AGZ XIX p. 79 (a. 1489) : kmethones debent dare per medium honores, a-as censuales et ... expeditionales.
b. przesieki; loca in silvis excisa
StPPP VIII p. 824 (a. 1400) : piscatores in silua a-as oportunas wlgariter«na(czyne)sseky» et «jaty» debent facere et excidere sine impedimento aliquorum.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)