Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ADMISSIO

Gramatyka
  • Formyadmissio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. dopuszczenie do czegoś
    • 1. do objęcia jakiegoś stanowiska
    • 2. + 1416 do jakiegoś prawa
  • II. pozwolenie, przyzwolenie,zgoda na coś
    • 1. + alicuius cum, de, ex a-e, adhibita a-e, sine a-e
    • 2. + alicuius rei
  • III. udzielenie czegoś
  • IV. iur.
    • 1. dopuszczenie do jakiejś czynności prawnej
    • 2. uznanie za ważne wobec prawa
  • V. milit. milit. szturm,atak

Pełne hasło

ADMISSIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
I. dopuszczenie do czegoś; actio admittendi ad aliquid
1. do objęcia jakiegoś stanowiska; ad aliquod munus gerendum
StSyn III p. 38 (a. 1320) : nullus presbiter ... ad aliquam officiandam ecclesiam recipiatur, nisi prius super recepcione et a-e sua nostras patentes literas representet.
ArPrawn I p. 184 (saec. XV) : instrumentum a-is ad prebendam.
AKap Sąd ΙIΙ p. 14 (a. 1461) : preter a-em ptis sue ad ipsum officium thabellionatus.
N. locut.
litterae a-is pismo nominacyjne; litterae, quibus aliquis ad aliquod munus gerendum promovetur
KodWp I p. 513 (a. 1285) : volumus, ut omnes vicarii huiusmodi archidyaconis presententur, ne in litteris a-is ... plebani possint decipi vel sigillis.
Cf. ADMITTO I 5.
2. do jakiegoś prawa; ad aliquod ius: diploma a. 1416 ap.
DŁUG. LibBen II p. 93 : dominus ... conventum … ad tertiam partem iuris patronatus ... ecclesiae in Tarnawa admisit ... conferendam; qui quidem domini ... nobis supplicarunt ... quatenus ordinationem, concordiam ... et a-em praedictas approbare ... dignaremur.
II. pozwolenie, przyzwolenie,zgoda na coś; permissio,consensus. Cf. ADMITTO III 2.
1. alicuius (designatur is,qui alicui rei consentit); usurpatur in locut. cum, de, ex a-e, adhibita a-e, sine a-e et abs.
AGZ XVI 11 p. 538 (a. 1500) : Petrus ... villam ... tenute sue ... ex a-e regie maiestatis obligaverat.
KodUJ IV p. 40 (a. 1512) : postquam ... aliquos ... extra bursas vel scholas non adhibita a-e tua ([i. e. Rectoris)] ... compereris.
ArPrawn I p. 392 (a. 1542) : Iudei … ex auctoritate et a-e dominorum publica gerunt officia.
Item abs.
ArLit I p. 78 (a. 1521) : si contingat aliquem baccalaureum ... iuniorem a-e legere libros Sententiarum et … finire ante seniorem, ille habeat locum priorem ad promovendum in doctorem.
2. alicuius rei (designatur id, quod assensu alicuius comprobatur)
Lites II p. 424 (a. 1398) : voluntatis et certi consensus a-o.
AGZ XIX p. 33 (a. 1478) : qui sagittarii in ... venacionibus liberam habebunt sagittandi a-em.
Constr. :
a. c. gen. obiect.
AKapSąd I p. 132 (a. 1481) : dni ... deliberaverunt ... super a-e iubilei in Quvyedzyn ... per papam concessi.
b. c. ad
AGZ XIX p. 478 (a. 1505) : debet ... Stanislao ... expedire circa regiam maiestatem a-em alias «przyswolenye» ad eandem villam.
c. c. de
AKap Sąd III p. 236 (a. 1480) : copia litterarum a-is institucionisque de celebrando festo b. Francisci.
d. c. super
PP II p. 185 (a. 1454) : super huiusmodi libertacionem ... capitanei nostri ... a-em recepimus et consensum.
*Tom. II p. 278 (a. 1513) : nec ... ab imperatoria mte consensum aut a-em super easdem actiones consequi possumus.
e. c. ut
Tom. XIII p. 102 (a. 1531) : a-o, ut terra Podoliae destrueretur.
f. abs.
ZabDziej I p. 276 (a. 1493) : ea admittit saltem per modum tacite a-is.
III. udzielenie czegoś; actio tribuendi aliquid
KodWp III p. 527 (a. 1382) : huius nostrae gracie a-is seu appropriationis sunt testes.
Cf. ADMITTO V.
IV. iur. t. t.
1. dopuszczenie do jakiejś czynności prawnej; permissio alicuius actionis ex lege perficiendae
AKapSąd I p. 266 (a. 1484) : inhibuit, ne ... aliquas execuciones fieri admitterent ... adprocessus qualescumque … quia ... per talem a-em processuum ... commune bonum pateretur detrimentum.
StPPP VII p. 19 (a. 1497) : pars adversa ... dixit: ... si ... Cromalyczski praesumit iurare ... admitto sibi iuramentum; ideo domini ... exaudita ... iuramenti a-e decreverunt nobili ... Cromolyczski iuramentum.
Dogiel I p. 34 (a. 1538) : quicunque ... complices ... maleficorum hominum ... deprehensi forent, intra ulteriorem purgandi sui a-em ... ad ... satisfactionem damnorum de bonis suis teneantur.
Cf. ADMITTO VII.
2. uznanie za ważne wobec prawa; dicitur de actione, qua aliquid ratum agnoscitur
AGZ XIV p. 38 (a. 1441) : istarum astiticionum terminorum a-o prorogata est ad etc.
AKapSąd II p. 192 (a. 1455) : pro interlocutoria a-e libelli 1/2 gr.
Cf. ADMITTO IV 2 et NONADMISSIO.
V. milit. szturm,atak; impetus
Tom. XIV p. 642 (a. 1532) : Turearum ... copiae non audent facere impetum aut a-em alias «sturm» foditurque cuniculis in tribus locis castrum et exspectatur caesar ad faciendam a-em.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)