Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CONGRUO

Gramatyka
  • Formycongruo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ere, -ui
Znaczenia
  • I. propr. concurrere, coire,
  • II. transl.
    • 1. convenire, aptum, concordem esse, decere.
    • 2. impers.
      • a. congruum est, convenit, decet.
      • b. concordia est
  • III.
    • 1. attinere
    • 2. assentiri, alicui rei consentire

Pełne hasło

CON-GRUO, -ere, -ui
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • A.
I. propr. (saec. XVI) zbiegać się, spotykać (w przestrzeni); concurrere, coire, constr. sq. in c. abl.
II. transl.
1. zgadzać się, pozostawać w zgodzie, odpowiadać, być odpowiednim, przystojnym, wypadać; convenire, aptum, concordem esse, decere.
Syn.
convenire ( AKapSąd II p. 61, a. 1425).
Constr.
a. abs.
DŁUG. Hist. V p. 526 : cum autem consiliariorum sententiae non c-rent.
b. sq. dat. c. sq. cum. d. sq. de. e. sq. in c. acc. f. sq. inter se. g. sq pro :
CodEp II p. 98 (a. 1418) : utinam sit aliquid in me et aput me, quod pro vestro beneplacito c-ret.
Dogiel IV p. 250 (a. 1526) : visum est nobis pro dignitate nostra c-re, et ita in posterum statuimus ... quod etc.
2. impers. congruit
a. przystoi, wypada; congruum est, convenit, decet.
Syn. et iuxta posita
consonat ( KodMp II p. 139, a. 1276) , consonum est ( ib. III p. 229 , a. 1369) , convenit ( *KodWp III p. 24, a. 1353) .
Constr.
α. sq. dat. rei et ut.
β. sq. dat. et inf.
AKap Sąd II p. 89 (a. 1433) : nostre maiestati in hoc negocio c-it tamquam patrono operari.
b. panuje zgoda; concordia est
CRIC. p. 142 : nec dubium, quin c-at inter vos lepide, ut habeant sua labra lactucas.
Tom. VIII p. 271 (a. 1526 ): cum Germanis ... ita c-et semper, ut solet c-re inter canem et gattam.
III. singularia
1. dotyczyć; attinere
ArLit I p. 104 (a. 1476) : obedire in licitis et honestis, duntaxat collegium c-ntibus.
2. trans. zgodzić się, uznać za stosowne; assentiri, alicui rei consentire
CodSil X p. 320 (a. 1463) : nisi prior considerata necessitate ... alicui ... plus ... indulgendum c-it.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)