- F.
- Th.
- S.
- Dc.
- A.
- H. (-ius).
I.
de extensione: szeroko, rozlegle; late, vaste
KodWp III p. 507 (a. 1381) : donationem mansorum prout longe, late et a-e in suis dimensionibus se protendunt.
KodKWil I p. 49 (a. 1397) : quinque mansos agrorum ... velud a-e et longe sunt limitati et circumferencialiter distincti.Ita saepius.
N. gramm.
o zakresie znaczenia wyrazu; de significatione vocabuli extensa
GIEŁCZ. p. 29 : a-e et stricte termini debent stare.
Ib. p. 62 : relatiuum idemtitatis substantie non reciprocum ... bene potest supponere pro eisdem, pro quibus antecedens vel propositio sui antecedentis est vericabilis a-e vel restricte.
II.
de modo
1.
obszernie, szeroko;
multis verbis, profuse
KH XLI p. 543 (a. 1436) : quos nobis satis a-e recommendauit.
CodEp I 2, p. 152 (a. 1454) : rex ... tuam maiestatem satis a-e edocuit.
2.
wyniośle; elate, superbum
in modum
DŁUG. Hist. III p. 549 : Bonifacio superbe et a-e huiusmodi petitioni respondenti.
3.
usilnie,
gwałtownie, bardzo; vehementer, admodum
VITELO Opt. p. 37 : secundum hunc modum istae sectiones et earum passiones a-issime uariantur.
DŁUG. Hist. II p. 411 : ad illius castri conquisitionem a-issime nitebatur.
III.
comp.
1.
de quantitate: więcej, bardziej; plus, magis.
N. locut.
in a-ius :
MARTIN. OP. Marg. fol. 82b : quandoque simpliciter, quandoque in quadruplum, quandoque in a-ius ablata redduntur.
Constr.
a.
abs.
b. non a-ius ... quam.
c. non a-ius nisi.
2.
de modo: jeszcze; praeterea,
insuper.
3.
de tempore
a.
na przyszłość, nadal;
post hoc, in
posterum.
Syn.
amodo (
LibProm p. XLI 11,
a. 1491
;
Concl.
p. 86, a.
1495)
, de cetero (
AKapSąd III
p. 6, a.
1449
;
DŁUG.
LibBen I
p. 569
),
; in antea (
DŁUG. LibBen II
p. 298
).
Eodem sensu etiam
α.
per (pro, in) a-ius:
KodPol I p. 145 (a. 1292) : iam per a-ius ... abbatem ... uti pro sua voluntate cupimus.
AGZ XIV p. 204 (a. 1446) : mandavit ... ut in iure Theuthunicali non responderent pro a-ius.
APozn II p. 217 (a. 1490) : promittendo ipsum in a-ius in nullo impedire,
β.
porro a-ius:
Tom III p. 337 (a. 1515) : ne autem in hoc porro a-ius neglegentia fiat.
b.
dłużej;
longius.
c.
częściej;
saepius.
4.
de loco: dalej; ulterius
KodPol II p. 579 (a. 1488) : se a-ius ab illo loco ... parietem habere acialem.