Ogólne
Pełne hasło
Więcej

AMPLIATIO

Gramatyka
  • Formyampliatio, ampliacio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. actus ampliandi, extendendi.
      • α. phil.+ termini restrictio)
      • β. + fidei i. q. propagatio
    • 2. actus multiplicandi
  • II. transl. illustratio, amplificatio
  • III. iur. sententiae dilatio.

Pełne hasło

AMPLIATIO s. AMPLIACIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
I. propr.
1. powiększenie, rozszerzenie; actus ampliandi, extendendi.
Syn.
adauctio ( CodEp I 2 p. 135, a. 1453).
Dicitur de
a-e decimarum ( KodWp I p. 187, a. 1240) , dominiorum ( CodEp I 2 p. 135, a. 1453) , ecclesiae (sc. aedis SSrSil I p. 238, a. 1482) , fructuum ( ArHist V p. 317, a. 1392-1412), proventuum ( KodWp II p. 30, a. 1290).
N.
α. phil. et gramm. termini poszerzenie znaczeniowe (opp. restrictio)
GIEŁCZ. p. 60 : regule magistrorum date de a-bus et restrictionibus non debent intelligi de terminis relatiuis et absolutis.
Ib. p. 85 : a-o dicitur quasi ampla termini pro ... suis significatis respectu diuersorum temporum indifferenter acceptio.
β. fidei szerzenie wiary; i. q. propagatio
* Lites I p. 422 (a. 1310) : ut omnino impediatur a-o fidei in partibus prelibatis et proponendi verbum Dei facultas quelibet subducatur.
CodVit p. 194 (a. 1409) : omnia ... opprobria, que ab ipsis Cruciferis perferimus ... propter a-em fidei Christianae nobis evenerunt.
Syn.
prosecutio:
WŁODK. p. 240 : ipsa ... a-o seu prosecutio fidei contrariatur huic fini et per consequens istorum fratrum militia contrariatur paci.
Cf. AMPLIO I 2.
2. pomnożenie; actus multiplicandi
PrPrz p. 31 (a. 1392) : diocesis ... Cracoviensis ... sub fontis methafora non indigne describitur, cui ... in a-e copiosa moderni temporis prelatorum ... non inmerito comparatur.
II. transl. podniesienie, uświetnienie; illustratio, amplificatio
KodMp I p. 68 (a. 1262) : nos ... Diuini cultus a-e cupientes eterne consequi premia vite.
KodKKr I p. 96 (a. 1273) : pro a-e, melioracione et instructione memorate ville.
KodMp IV p. 52 (a. 1395) : ea ... que Diuini cultus a-em, decus et gloriam conspiciunt.
III. iur. odłożenie ogłoszenia wyroku; sententiae dilatio. Cf. AMPLIO III.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)