Ogólne
Pełne hasło
Więcej

DOMINICUS

Gramatyka
  • Formydominicus, domenicus, dominica, dominicum
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -a, -um -i
  • Część mowyprzymiotnikrzeczownik
  • Rodzajżeńskinijaki
Znaczenia
  • I.
    • 1. qui ad dominum pertinet, domini est. domini similis
    • 2. regalis
  • II. eccl.
    • A.
      • 1. qui ad Deum (praec. Christum) pertinet, divus.
        • α.
        • β.
        • γ. + oratio i. q. Pater Noster.
      • 2. + dies dominicus (-a) i. q. Solis.
    • B. Christianus, qui Christi cultorem decet

Pełne hasło

DOMINICUS s. DOMENICUS, -a, -um
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • L.
  • A.
  • H.
  • Ha.
  • N.
I.
1. pański,należący do pana; qui ad dominum pertinet, domini est. Occ. podobny do pana; domini similis
WROCŁ. EpitConcl fol. t IIIa : hoc nomen d-us dicitur dupliciter, scilicet possessorie et similitudinarie: unde dicitur homo d-us, qui possidetur a domino, uel qui est similis domino.
2. królewski; regalis
RachJag p. 215 (a. 1395) : Lithwossoni cubiculario dni regis, qui pro d-o medico Cracouiam venerat, ducendo ad dnum Skirgillonem pro expensis I fert.
II. eccl. t.t.
A.
1. dotyczący Boga (zwł. Chrystusa), należący do niego, boski; qui ad Deum (praec. Christum) pertinet, divus.
Praec.
α. Corpus, incarnatio, passio, sepulcrum.
β. grex, ovile.
γ. oratio modlitwa Pańska; i. q. Pater Noster.
2. dies dominicus (-a) niedziela; i. q. Solis.
Inde vulgo eodem sensu
subst. dominica,, - ae f. et dominicum,, -i n.
N. singularum in anno dominicarum appellationes (a primis verbis introitus missae sumptae), v. gr.
Oculi mei, Quasimodo, Reminiscere etc. recensentur ap. B. Włodarski, Chronologia polska, Warszawa 1957, pp. 232-236.
B. chrześcijański; Christianus, qui Christi cultorem decet
PommUrk IV p. 181 (a. 1305) : cultores ville ... in capella prehabita habebunt baptismum, confessionem, Sacram Eucharistiam, Unctionem, introductiones cum d-a sepultura.
SSrSil VII p. 175 (a. 1468) : barones bella d-a fideliter contra eum Georgium de Podiebrad egerunt.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)