Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ANCILLA

Gramatyka
  • Formyancilla
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ae
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. ministra, quae ancillatur
    • a. illibera, serva
    • b. + serviens (servilis, servitrix) mercede conducta
      • α. + ordinata cum qua de salario concordatum est
      • β.
      • γ. + Christi a-a Domini monialis
  • II. iur. quae sub alicuius tutela est, pupilla

Pełne hasło

ANCILLA, -ae f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • A.
  • N.
I. służąca, sługa; ministra, quae ancillatur
a. niewolna; illibera, serva
*CodSil (M) p. 92 (a. 1155) : iuste possidere videbatur servos scilicet et a-as.
KodPol I p. 15 (a. 1190) : et in his duabus villis permaneat cum familia sua, servis videlicet et a-is.
N. glossam Pol.
GLlw p. 233 : a-a «niewolna sluga».
b. serviens (servilis, servitrix) najemna; mercede conducta
RachJag p. 278 (a. 1393) : pro mercede a-e seruienti in allodio Studzeniczno VII sc.
ArHist V p. 104 (a. 1447) : a-a seruilis.
Ib. XI p. 122 (a. 1568) : a-is servitricibus ... salarii per fl. 6 gr. 12.
N.
α. ordinata taka, z którą uzgodniono wynagrodzenie; cum qua de salario concordatum est
KodMaz(L) p. 287 (a. 1478) : dictae terrae non debent inter se homines ex utraque parte profugos acceptare kmethones, thabernatores ... ortulanos ... familiares et a-as ordinatas.
β.
AKapSąd II p. 825 (a. 1521) : rogat vos parva a-a alias «pyasthunka».
γ. Christi zakonnica; monialis (ex a-a Domini Vlg. Luc. 1, 38)
KodWp I p. 274 (a. 1252) : dictam sortem Lang ... domui Trebnicensi et a-is Christi ... confirmamus.
KodMp I p. 87 (a. 1266) : humilis a-a Christi soror Salomea.
II. iur. podopieczna, pupilka; quae sub alicuius tutela est, pupilla
ArPrawn IV p. 314 (saec. XIV) : (inscriptio statuti ) de a-is maritantibus (cf. coniextum ).
StPPP IX p. 77 (a. 1468) : Christinus luit tutor ab eadem a-a previgna sua.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)