Ogólne
Pełne hasło
Więcej

AESTUO

Gramatyka
  • Formyaestuo, estuo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1. fervere, ardere.
    • 2. aestum pati.
    • 3. + febribus febri laborare
    • 4. spumare (de mero)
  • II. transl.
    • 1. + amore, desiderio, ira i. q. flagrare.
    • 2. desiderare, ardenter cupere aliquid
    • 3. dubitare, sollicitari.
    • 4.
      • a. seditionem movere
      • b. de bello: geri

Pełne hasło

AESTUO s. ESTUO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • S.
  • A.
I. propr.
1. być gorącym, płonąć; fervere, ardere.
N. locut.
cauma ae-at upał sroży się; calor effervescit
DŁUG. Hist. IV p. 32 : rex supra lacum ... locat stativa solari die illo plus solito ae-nte caumate.
2. być narażonym na upał, znosić upał; aestum pati.
3. febribus mieć wysoką gorączkę; febri laborare
DŁUG. Op. p. 153 : uxor ... sartoris ... praegnans gravibus insuper febribus ... ae-ns, adeo ... fatigata est, quod ... infantulum vix spirantem abortaverit.
4. pienić się (o winie); spumare (de mero)
CodEp II p. 114 (a. 1419) : dum calix mero e-ns usquequaque ebibitur.
II. transl.
1. amore, desiderio, ira sim. płonąć miłością,tęsknotą, gniewem itp. ; i. q. flagrare.
2. pragnąć, gorąco sobie życzyć; desiderare, ardenter cupere aliquid
VAd p. 214 : cuius rei desiderio tota mentis intentione totisque uisceribus e-bat.
MARTIN. OP. Marg. fol. 39b : species gule: ... ad cibum nimium e-re.
CodEp I 2 p. 58 (a. 1448) : vis caritatis et affectionis ... quam in nos effundere ferventer ae-at et conatur.
DŁUG. Hist. IV p. 702 : non parvum erat utrique parti pacem ae-nti adiumentum.
Cf. AESTUS II1 b.
3. być niepewnym, niepokoić się; dubitare, sollicitari.
N. locut.
DŁUG. Hist. IV p. 622 : quid agat ... plurimum animo ae-at.
Constr.
a. aliqua re.
b. in aliqua re:
NIC. BŁ. Serm. III p. 41 : e-at quis in dubijs, fluctuat animo.
4.
a. burzyć się, buntować się; seditionem movere
*Tom. VI p. 83 (a. 1522) : aliquos Vngaros suo regi adversari, immo etiam inter se intestinis factionibus e-re.
b. o wojnie:trwać, toczyć się; de bello: geri
CorpJP III p. 590 (a. 1520) : dum itaque mercennario milite bellum cum magistro ae-ns propulsaremus.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)