- F.
- Th.
- S.
- Dc.
- B.
- BJ.
- A.
I.
propr.
1.
de instrumentis
ferreis (armis,gladio,sagitta, hasta, clavo):ostry,posiadający ostrze lub zaostrzony
koniec; qui aciem vel acumen habet.
N. locut.:
bis a-us
obosieczny; qui
geminam aciem habet, de gladio,romphaea et
transl.
2.
de aliis rebus in acumen desinentibus (de monte,saxo,virga, capite,
caputio monachorum):o ostrym,
trójkątnym kształcie,ostro
zakończony; qui in cacuminis finem
desinit, triangularis;
np. o hełmie lub czapce; v.
gr.
de casside vel pileo
ROYZ. I p. 37 v. 195: est auras qui vertice pulset a-o.
3.
w podobnym znaczeniu o drogich kamieniach; de gemmis
eodem sensu
Tom. IV p. 301 (a. 1518) : adamas ... a-us.
Ib. p. 322 (a. 1518) : adamanti duo alti non tamen a-i.
AKapSąd II p. 810 (a. 1519) : sextum (sc. anulum )cum saphiro a-o.
II.
transl.
1.
de sapore: ostry, cierpki;
acer.
2.
de hominibus et hominum ingenio,sensu, studio, dictis: bystry,inteligentny,wybijający się zdolnościami,
sprytny;
argutus, ingeniosus,
acer, callidus.
Constr. :
a.
abs.
b. aliqua re.
c. ad aliquid faciendum.
d. in aliqua re
CodEp III p. 15 (a. 1447) : qui ... in disceptando (discerptando ed. ) a-us prediceris.
3.
de animalibus et pennis; chyży,szybki; celer
ROYZ. I p. 52 v. 212: lepus … vel a-i lumina damae.
COPERN. OpM p. 80 : evolavit elevatus a-issimis fastidii pennis.
4.
hastiludium
pojedynek na
ostre; duellum
CodVit p. 579 (a. 1422) : post recepcionem curie tibi dandam eciam a-o hastiludio concuramus.
III.
med.
t. t.
1.
de morbo,dolore: ostry,będący w ostrym stadium,
ciężki; gravis,molestus.
Cf.
ACUTA.
N.
w podobnym
znaczeniu o namiętnościach; simili sensu
de affectibus
MIECH. p. 357 : praeuaricatores et homines superflue uiuentes, in libidine, uino,a-is et grossis, Deus ... hoc morbo tanquam singulari plaga punivit.
2.
de venenis: zabójczy, niebez
pieczny; mortifer, perniciosus
*SSrSil VIII p. 128 (a. 1462) : ursus ... latibulis ungulas sugens venena a-issima sub corde gerens.
IV.
gram.
t. t.
de accentu: mocny; qui syllabam attollit, maiore vi pronuntiandam efficit
(opp. gravis).