- F.
- Th.
- L.
Dogiel IV p. 305 (a. 1541) : monetae tantum excussi.
MatPis I p. 36 (a. 1527) : calcographus ... vitam Christi ... ingenioso ... charactere excusserat.part. perf. excussus infra 1357,9.16 et vulgo.]
I.
1.
propr. kuć, wykuwać coś z metalu; cudendo formare, fingere,
v.
gr. secures, enses sim.
(saec.
XV).
Praec.
monetam
bić monetę; nummos cudere
Tom. IV p. 61 (a. 1516) : homines ... confessi sunt se falsam monetam sub nomine et signis nostris in multa quantitate e-isse.
Dogiel I p. 560 (a. 1517) : nova moneta in civitate Svidnicensi coepta fuit e-i.Ita saepius.
2.
transl. tworzyć (z dużym wysiłkiem), wypracować, napisać;
(summo opere) componere, conficere, elucubrare,
v. gr.
carmen, librum
(saec. XV—XVI)
.
Occ.
ingenium (
Inst.
p. 121
)
.
II.
1.
libros, volumina
sim.:
tłoczyć, odciskać, drukować; imprimere
Tom. III p. 1 (a. 1514) : libelli famosi typis Germanice e-si.
CracImpr p. 86 (a. 1519) : Iodocus ... Cronicam regni nostri... ingenioso ... charactere e-re ... intendat.MIECH. Chr. praef: hunc librum ... meo aere ... in hanc formam e-re iussi. Ita vulgo.
Syn.
imprimere (
CracImpr
p. 121, a. 1527
;
MatPis II
p. 2,
a. 1531
et saepius). Additur ingenioso charactere
(
supra 28,47
), bonis formis et characteribus (
MatPis II
p. 2, a. 1531)
, formis, formulis (
Tom. IV
p. 302, a. 1518
;
CRIC.
in
Tom. VII
p. 343,
a. 1525)
, stanneis litteris (
Tom. IV
p. 276,
a. 1518)
, (aereis, chalcographicis) typis (
supra 1356,45
et
Dogiel IV
p. 289, a. 1532
;
CracArt II
p. 542, a. 1535),
item ad mille exemplaria (
CRIC.
p. 135
)
, in charta pecorina (
MatPis I
p. 54,
a. 1535)
, suis sumptibus (
CracArt II
p. 542,
a. 1535).
2.
wyryć, wybić, wypisać; exsculpere, extundere, inscribere
KodTyn p. 297 (a.1439) : in medio bullae ... literae dictiones componentes excussae in circumferentia ... rotunda.
AKapSąd III p. 322 (a. 1526) : lapidem ... in quo due imagines... debent e-i.
KodKrak p. 726 (a. 1542) : signa ... cuprea, in quibus numerus duodenarius est excussus.
III.
lapides
łamać, rozbijać, kruszyć; frangere, scindere
AGZ XVII p. 11 (a. 1469) : omnem laborem ... videlicet lapides excussos et cementum elaborare debet.