- Dc.
- B. (-um),
- L.
- N.
I.
propr.
1.
czop, kołek do zatykania otworu (np. w beczce itp.),korek, zatyczka; obturamentum (dolii), embolus, epistomium
RachJag p. 164 (a. 1393) : pro paracione d-orum et corrigeorum flasculorum regis.
Ib. p. 218 (a. 1395) : pro ... flasculis ferreis ... et pro d-is de corrigio factis.
GLb p. 20 : clepsydra, do-us, qui obdit foramen dolii «czop, lyy».
Ib. p. 32 : do-us, clepsidra, «lyyek, czopek».
2.
w ogóle ostro zakończony przedmiot (czop, klin, hak itp.);
dicitur de variis instrumentis ligneis vel ferreis in acutum desinentibus, v.
gr. de obturamento, scalpro, cuneo, clavo
Ztschr II p. 267 (a. 1496) : 9 grossos pro d-o ereo ad canale circa fontem balnei.
RachWaw p. 84 (a. 1526) : pro «hebar» et d-is ad celarium regiae maiestatis.
Ib. p. 392 (a. 1548) : pro d-o ferreo ad sistendam statuam.Occ. campanae serce dzwonu; campanae nucleus
Ztschr. II p. 294 (a. 1499) : 6 grossos pro zona pellicia ad maiorem campanam ... ad d-um sustinendum.
II.
meton. in
locut.
exactio (exactor), contributio ducillorum
czopowe, tj. podatek od wyrobu i wyszynku trunków (zwł. piwa, miodu, wina itp.);
vectigal potulentis (praec. cervisiae, medoni, vino
sim.) parandis atque vendendis impositum
CodEp I 2, p. 278 (a. 1477) : quod ... tangit exactionem d-orum, haec videretur converti pro solutione damnorum servilibus.
AGZ XVI p. 296 (a. 1499) : Mathias ... exactor d-orum alias «czopowego» terre Sanocensis condemnavit ... consules opidi Dvbyeczszko ... ob nondacionem quindecim marcarum exactionis «czopowego».
KodKrak p. 713 (a. 1502) : exactionem d-orum, que wlgariter «czoppowe» dicitur.
CorpJP III p. 46 (a. 1507) : decrevimus et laudavimus communi consilio exactionem d-orum alias «czopowe».
Tom. XVII p. 61 (a. 1535) : exigi debebit ... contributio d-orum secundum antiquam consuetudinem.Ita vulgo saec. XV—XVI. Additur regalium ( KodKrak p. 725, a. 1542). Ad rem cf. St. Kutrzeba in Rocznik Krakowski, vol. III, p. 142.